105 de Gouvernementslanden, de opbrengst door collecteurs geschat en naar den marktprijs berekend, het aan het Gouvernement toekomend bedrag in geld betaald.) De bevolking was destijds in de Noorderdistricten tengevolge van den gevoerden oorlog niet zeer groot, zoodat deze uitgifte in tesang slechts gedeeltelijk gelukte. Om toch de velden bewerkt te krijgen, machtigde de Gouverneur van Makassar in 1827 den Assistent- Resident der Noorderdistricten de braak liggende velden aan ieder, (dus ook Europeanendie zich daartoe aanmeldde, in vruchtgebruik te geven, tegen betaling van vertiening, en liet de rest in handen der hoofden! om ze te gelegener tijd in tesang uit te geven. Hoewel de uitgifte, in vruchtgebruiknimmer voor langer dan voor het leven plaats had, zijn vele erven stilzwijgend op kinderen en kleinkinderen overgegaan. Het vruchtgebruik der velden in handen van Europeanen is in de laatste jaren, voor ieder hunner, bij Gouvernements besluit geregeld de velden, die het Gouvernement hun niet langer wilde laten behouden, zijn onder de tesangvelden opgenomen, of, als ambtsvelden, aan kam pong of andere hoofden toegewezen. De tegenwoordige tesangvelden zijn die, welke na den oorlog met Boni in verband met het hiervoor genoemde feit werkelijk in tesang zijn uitgegeven en de kasoewiangvelden die, welke in tesang hadden moeten uitgegeven worden, doch door de hoofden ten eigen bate aangehouden, öf aan hunne onderhoorigen, in kasoewiangzijn uitgegeven, alsof eg de Vorsten van het land weren. Dat zij die velden onder hunne onderhoorigen, voor een groot gedeelte, verdeeld hebben, is zeer goed aan te nemenzij toch konden, met hunne volgelingen, niet al die velden bewerken, en moesten dus wel naar middelen omzien, om ze productief te maken. Van verdeeling met de beteekenis «schenking in vollen eigendom" zal dus wel zelden sprake zijn geweest. Ze zouden dan ook nooit den naam van kasoewiangvelden gekregen hebben. In de onderafdeeling Segeri treft men onder de kasoewiangvelden, behalve die in 1824 door Bonieren verlaten waren, ook velden aan, door het Gouvernement, indertijd, afgenomen of verkregen van Vorsten van Tanette. Ook die hadden in tesang moeten uitgegeven worden, doch ze zijn onder de kasoewiangvelden terecht gekomen.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1898 | | pagina 111