118 keling konden nagaan bij de oude Egyptenaren, hebben wij een oud astronomisch geschrift „de waarnemingen van Bel" waarin eene verzameling belangrijke natuurverschijnselen en opmerkens waardige sterrenstanden voorkomen met opgave van hunne be- teekenis voor het openbare of private leven. Volgens sommige geleerden dateert het geschrift uit den tijd van koning Sargon I (3750 v. C.), volgens anderen ontstond het eerst 1700 v. C. De astronomie maar meer nog de astrologie was bij de Oude Babyloniers in hoog aanzien, ja zelfs was de laatste tot wetenschap verheven; de Assyrisch-Babylonische heer- schcrs ondernamen nooit iets, alvorens zich het toekomstig resul taat door hunne wichelaars uit de sterren te hebben laten voor spellen. Omtrent hunne astronomische kennis vernemen wij dat zij o. a. voor de orienteering de hemelequator in 24 deelen verdeelden, aan de sterrenbeelden van den dierenriem namen gaven, en de graden in minuten en seconden verdeelden. Van de schijngestalten der maan schijnen zij geene duidelijke voorstelling te hebben gehad. Voor de astronomische waarnemingen waren in de nabijheid der koninklijke paleizen eene soort sterrewachten opgericht, terwijl iedere groote stad haar eigen observatorium bezat. De meest verzorgde wetenschap was de rekenkunde, meetkundige vraagstukken werden meer door berekening dan, zooals bij de Egyptenaren, door constructie opgelost. In aansluiting met hetgeen wij hiervoor mededeelden over de getallen zij nog vermeld dat de Babyloniers met het gebruik der breuken bekend waren. De vier hoofdbewerkingen in de rekenkunde werden met behulp van rekcntafels gedaan, die uit hout of metaal vervaardigd waren, terwijl bij astronomische berekeningen ook kwadraattafels gebruikt werden, de zoogenaamde tafels van „Senkereh"vooral hieruit leiden wij af dat de Babyloniers ook bekend moeten zijn geweest met den rechthoekigen driehoek van Pythagoras daar zij met behulp hunner tafels van zelf kwamen tot 32 4- 42 52. Ook van evenwijdige lijnen, drie- en vierhoeken, dubbele halve cirkel wordt in een astrologisch werk melding gemaakt, terwijl

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1899 | | pagina 122