121
Vijf stadiën 600 voet.
Farsange 3600 id.
In de tegenwoordige maat uitgedrukt is de lengte van de
Babylonische el gelegen tusschen 0.45 m. en 0.525 (zijnde de
lengten van de kleine- en groote Egyptische el).
Het stadium 360 Babylonische ellen 189 meter.
plethron 60 id. id. 31.5 id.
Voor het „meten van lengten dienden „meetstaven" en „meet
banden". De uit hout of riet vervaardigde meetstaven „qanu"
hadden eene lengte van 7 kleine ellen 3.15 meter de „gi".
De „gi" maateenheid voor grootere afstanden was verdeeld in
„ellen" en „sussi" bovendien waren daarop 1/s en 2/3 el aangeduid.
Het meetband „Sa" d. i. koord, had volgens sommigen eene
lengte van 40 ellen (21 meter) volgens anderen van 20 ellen.
Voor het uitzetten van rechte hoeken bij gebouwen bezigde
men den driehoek van Pythagoras, eene rechthoekige meting van
grondstukken was bij de Assyriers onbekend, een vierhoek werd
bepaald door het meten der vier zijden.
Voorts kenden de Chaldeërs het gnomon „zonneuurwerk" en
het „polos" eene soort zonneuurwerk in den vorm van een
halven bol.
Als eene merkwaardigheid zij hier vermeld dat zich in het
Britsch museum nog een gedeelte van een oud astrolabium der
oude Babyloniers bevindt.
Tevens is opmerkelijk dat de oude Euphraat bewoners reeds
ruw uitgevoerde glazen lenzen kenden.
Layard vond in het paleis van Sargon onder scherven van
blauw ondoorzichtig glas eene lens van bergkristal.
De verschillende talstelsels, gevoegd bij de lastige schrijfwijze
der cijfers waren oorzaak dat men bij het rekenen zijne toevlucht
nam tot een mechanisch hulpmiddel „de zoogenaamde rekentafel".
Eene zoodanige tafel werd o. a. gevonden in Salamis.
De Babyloniers wier mathematische kennis en ook die van het
grondbezit met deszelfs rechten zoo ontwikkeld was, hadden reeds
vroeg behoefte aan de praktische landmeetkunde.
Inderdaad zijn dan ook koopcontracten gevonden waarin van
„opgemeten gronden" sprake is circa 2200 v. C.
