158
uittarten van der wateren kracht hem niet ernstiger nadeel be
rokkende; als de in een keurslijf gewrongen stroom zich baan brak
achter de krib heen, dan gold met recht het: „wee den over
wonnene" en in stede van de rivier tot oeverland te zien worden,
zag men weldra het omgekeerde gebeuren.
Zoo traden de rivieren zelf als handhavers van hunne rechten
op, als de menschen die belangen verwaarloosden zij lieten zich
niet ongestraft hinderpalen in den weg leggen. Maar al te dikwijls
hebben de oeverbewoners tot hunne schade moeten ervaren dat
het noodig was met die rechten rekening te houden. Toch deden
ze dit slechts noode en schoorvoetend. In de reglementen
van den lateren tijd komen, met zeer bescheiden aanspraken,
bepalingen voor omtrent de breedte die den stroom moest
gelaten worden.
Groot was evenwel de uitwerking van die reglementen niet,
wat gedeeltelijk daaraan moet worden toegeschreven dat de be
palingen gewestelijk verschilden.
Het heeft tot het begin der 19e eeuw geduurd, vóór eenheid
gebracht werd in de regeling dezer aangelegenheid, en de
eerste algemeene wet tot stand kwam waarbij het rivierbelang
geheel op den voorgrond trad. Dit was de: „Publicatie van Hun
Hoogmogende Vertegenwoordigende het Bataafsche Gemeenebest"
van 24 Februari 1806 houdende: „Eenige bepalingen omtrent een
Algemeen Rivier- of Waterregt over de Rivieren en Stroomen
dezer Republiek".
Deze wet stelde voor de toenmalige Bataafsche Republiek de
rivieren onder het algemeen toezicht van de Commissie van
Superintendentie over den Waterstaat. Art. 1 en 2 dezer wet
bepaalden dat, zonder bekomen permissie van deze Commissie,
niemand eenige krib-, water- of oeverwerken, die den bekwamen
afloop van het water hinderlijk zouden kunnen zijn, mocht maken»
verlengen of verzwaren.
Bij andere artikelen werd het zelfs verboden, opgekomen gronden
te verhoogen, op de buitendijks gelegen gronden kaden te maken
of te verhoogen, gebouwen te plaatsen, ja zelfs beplantingen aan
te leggen, wanneer niet te voren daarvoor vergunning was aange
vraagd en verkregen.
