146
Papier is een zeer hygroscopisehe zelfstandigheid, rekening hou
dende met deze eigenschap wordt aan het ambtelijk proefstation
te Gharlottenburg bij een vochtigheidsgraad van 65°/o geopereerd.
In het laboratorium zijn in glazen kasten, die desgevorderd door
middel van bevochtigd vloeipapier op een vochtigheidstoestand van
65°/o worden gebracht, de werktuigen opgesteld waarmede de
onderzoekingen plaats vinden.
Wijst de procent-hygrometer van Th. Usteri-Reinacher in het
onderzoekingslokaal een hooger bedrag dan 65°/o aan, dan worden
de proefnemingen uitgesteld.
Het physisch onderzoek komt bij sommige der hiervoor gebezigde
werktuigen neer op het nemen van een krachtproef, niet ongelijk
aan die, waartoe wij door de ons bekende automaten worden
aangezocht, en die daarop berust, dat een stalen veer zich verlengt,
naarmate aan het eene vrije uiteinde met grooter kracht getrokken
wordt.
Het oudste op wetenschappelijken grondslag gebouwde apparaat
is van Hartig-Reusch, het instrument geeft het verloop van het
langzaam uit elkander scheuren der papiervezels door een kromme
lijn weer.
Deze eigenschap is zeer gewichtig, wijl het-verkregen „diagram",
als overtuigingsstuk kan worden overgelegd, en omdat alle storingen
in het werktuig uit het beloop der kromme lijn blijken; minder
toe te juichen is echter de vrij omslachtige behandeling van het
apparaat.
Met behoud van het beginsel der zelfregistratie heeft Oskar
Leaner uit Dresden een eenvoudiger en tegelijkertijd degelijker
toestel samengesteld.
Zijn zelfregistreerende papieronderzoeker is ingericht en werkt
als volgt: de papierstrook wordt gebracht tusschen twee klemmen,
waarvan de eene zich bevindt aan het einde van het voetstuk,
waarop de bewegende deelen van het instrument rusten, de andere
verbonden is met een wagen, waaraan eene in de lengterichting
van het instrument voor- en achterwaartsche beweging kan worden
medegedeeld.
Aan den wagen is, in de lengterichting van het werktuig, eene
om hare lengteas draaibare teekenwals gekoppeld, waarop een
teekenstift automatisch werkt,