147
Het apparaat wordt in beweging gebracht door een op een schroef-
spil bevestigd handrad, welks omwenteling een spiraalveer spant.
Bedoelde schroefspil en spiraalveer liggen, even als de andere
deelen, in de lengterichting van het toestel.
Het instrument geeft dus in volgorde als voornaamste onder-
deelen van links naar rechts te aanschouwen, „binnen het voetstuk"
een papierklem, een papierklem verbonden met een wagen, een
teekenrol, een spiraalveer en een schroefspil, „buiten het voetstuk"
een handrad.
De door draaiing van het handrad veroorzaakte spanning in de
spiraalveer, plant zich door de as van de teekenrol over op den
wagen en bijgevolg ook op cle proefstrook, die rekt, en rekt, tot
zij ten slotte afscheurt.
De verplaatsing van teekenrol en teekenstift ten opzichte van
elkander, heeft plaats in de richting der lengteas van het instrument,
daarbij geeft de verschuiving van den wagen aan de teekenrol
een draaiende beweging, op de wals wordt dus door de teekenstift
een kromme lijn gegrift, waarvan de ordinaat overeenkomt met de
stevigheid en de abscis met de rekking der proefstrook.
Wijl de teekenrol verstelbaar is, kunnen verscheidene diagrammen
naast elkander worden geteekend.
Op het oogenblik dat de proefstrook afscheurt staat het werk
tuig automatisch stil.
Is het verlangde aantal diagrammen verkregen, dan brengt men
op de rol met behulp der teekenstift, de in de lengterichting
van het instrument gelegen abscisas over, die voor alle diagrammen
dezelfde is.
Stevigheid en rekking worden in getallenwaarden gevonden door
middel eener glasplaat, waarop de schalen voor beide eigenschappen
zijn gegraveerd.
Door verschuiving dezer plaat langs de abscisas, legt diagram
na diagram het geheim zijner beteekenis bloot.
De inrichting der glasplaat is zeer eenvoudig, de abscisas komt
tusschen twee op de glasplaat evenwijdig aangebrachte lijnen,
waarop een loodlijn staat, te liggen; het voetpunt der loodlijn is
het nulpunt van het assenstelsel.
Een tweede meer samengesteld werktuig waaraan wij eenige
aandacht willen schenken, is de papieronderzoeker van Wendler,
