162
Het zooeven gebezigde woord „gebruiksklasse" ziet op de onder
verdeeling van drie groepen van papiersoorten, te weten: A. Schrijf
papierB. AktenomslagenDrukpapier.
Alleen voor de onderverdeelingen 1 tot 4è der groep A is het
watermerk verplichtend.
Bij het onderzoek mogen de scheurlengte en de rekking, ver
geleken tegen de normen der stevigheids- of vastheidsklassen een
afwijking van 10°/o (l) in de richting van het eerstvolgende papier
van lageren rang vertoonen, aan alle overige eigenschappen behoort
het papier strikt te voldoen.
Beantwoordt het papier niet aan de op grond van het watermerk
te stellen eischen, dan staat het aan den fabrikant en ook aan
den leverancier vrij, dat merk ongeldig te maken door een drooge
stempeling, waardoor het papier gerangschikt wordt in de lagere
klasse, waartoe het gelet op zijn eigenschappen behoort.
Het Rijks-papierproefstation is belast met het onderzoek naar de
juistheid der aanduiding van het watermerk; valt het onderzoek
gunstig uit, dan worden de kosten door den staat, in het tegen
gestelde geval door den leverancier gedragen.
Van leverantiën tot een hooger bedrag dan 300 mark, wordt
jaarlijks minstens een der van haar deel uitmakende papiersoorten
ter onderzoek ingezonden.
Leveringen beneden 300 mark werden een tijdlang niet onderzocht,
het bij het Kon. mech. techn. proefstation te Gharlottenburg
gedeponeerde watermerk van den fabrikant door welk depót hij
zich de bevoegdheid tot leveren verwierf was, meende men,
voor zoo kleine bedragen voldoenden waarborg.
Men kwam echter bedrogen uit, want bij een onderzoek bleek,
dat de papieren die niet voldeden aan de eigenschappen volgens
het watermerk daaraan te stellen, niet werden overgestempeld, doch
hun afzet vonden bij de rijks-ambtenaren, die jaarlijks voor een ge
ringer bedrag dan 300 mark aan normaalpapier noodig hadden.
Sedert 1895 bestaat daarom deze vrijstelling van het onderzoek
niet meer.
Be overheid kiest de aan het proefstation ter onderzoek in te
zenden monsters uit verschillende der geleverde pakketten, tot een
aantal van minstens 10 vel.
De K. N. P. te Maastricht keurt deze tolerans voor de klassen 1 en
2 op technische gronden onvoorwaardelijk af; 5°'0 vindt zij ruinj voldoende.
