165
gladder is en daardoor gemakkelijker met de stalen pen kan be
schreven worden. De gebruikte papieren, verschillend voor de op
volgende jaren, waren allen buitengewoon dik, doch daarbij zijn
er waarvan houtslijp en china-klei zeker 50 °/0 dei' grondstoffen
uitmaken. Wee! hem, die na 50 jaren uit dergelijke registers een
extract zal moeten lichten".
Maar niet alleen uit bibliotheken en archieven rijzen klachten, ook
uit het laboratorium van moeder de vrouw en haar amanuensis,
de keukenprinses, worden zij vernomen de koffie- en suiker-, de
gort- en de rijstzakken nemen onrustbarend in gewicht toe zij
zijn op 't oog mooi en vast op de greep, maar onmenschelijk zwaar,
dank de toevoeging van klei, een grondstof die men stellig, indien
er behoefte aan mocht ontstaan, niet van zijn kruidenier wenscht
te betrekken. Bij eerlijke weging wordt ook een zakje bij de schaal
met het gewicht gevoegd. Het gebruik is helaas niet algemeen.
Nog rijker bloemlezing, hoofdzakelijk Nederlandsch-Indië be
treffende, dan reeds werd aangeboden en zeer leerrijk voor de ge
hoorzame dienaren van den Staat, kan uit „Ons Papier" worden
bijeengesprokkeld.
Gewichtige Indische staatsdocumenten zoeken in blikken trommels
bescherming tegen de aanvallen van de zijde van allerlei vijanden,
waaraan zij blootstaan.
Deerniswaardig was de toestand van bescheiden die slechts
eenige jaren oud waren, toen de heer Berkhout hen in handen kreeg.
De zegels hingen er uit, op de vouwen waren zij, enkel van het
openen en sluiten, doorgesleten.
Ofschoon gezegeld papier voor Indië bestemd (1893) vervaardigd
behoort te worden uit wit linnen lompen, 1ji gedeelte afkomstig
van nieuw linnen, werden er soms vrij aanzienlijke hoeveelheden
katoen in aangetroffen.
Drukpapier der landsdrukkerij te Batavia voor gezegelde
benoemingsbesluiten dat niet meer dan 10°/o asch bij de ver
branding op mocht leveren, bleek 33.5 tot 18.8 °/o asch rijk
te zijn.
Een inlegvel uit een extract van den burgerlijken stand in
Nederlandsch Indië, opgemaakt in het jaar 1881, was omstreeks
1892 reeds erg geschonden, hoewel op de bewaring niets viel aan
te merken.
Het bestond uit de volgende grondstoffen: 5°/o lompen, 55°/o
