166
cellulose, 40°/u stroo. Het aschgehalte bedroeg 20°/o, de breek-
lengte was 1170 meter, de uitrekking 2.3 °/o.
Deze eigenschappen worden in de gewone spreektaal kort om
schreven door de formule: papier van de allerslechtste soort.'
In de verhandeling Ons Papier' zijn o. m. de uitkomsten openbaar
gemaakt, van het door den schrijver aan het Rijks mechanisch-
technisch proefstation te Charlottenburg ingestelde vergelijkend
onderzoek, van 10 Duitsche machinaal papieren en 32 der beste
Hollandsche handpapieren die hij machtig kon worden.
Het vergelijkend onderzoek, in tabellen aanschouwelijk voorgesteld,
viel voor onze nijverheid niet gunstig uit.
Geen enkel der onderzochte Hollandsche papieren behoorde tot
de eerste of tweede stevigheidsklasse, 40." °/o behoorde tot de derde
56.3 °/o tot de vierdeen 3.1 °/o tot de vijfde klasse; opvallend was
het aanzienlijke aschgehalte.
Alles te samen genomen, valt op de uitspraak van den onder
zoeker: ,,dat er middelen tot verbetering van het Hollandsch handpapier
moeten worden beraamd'niets af te dingen.
G. W. .Hoffmann.
Leiden, Maart 1901.
Wordt vervolgd).
