169
op het midden van het gat dat hij achterlaat, waarna de piketten
door de ronde gaten van het bord in den grond worden geslagen.
Neemt men nu het zetbord weg, dan houden de piketten het
grenspunt vast en kan tot het graven van het gat voor den steen
worden overgegaan.
Is de verlangde diepte bereikt, dan legt de arbeider de grens
plaat in het gat en wordt het bord weer door hem op de piketten
geschoven, waarna door middel van een schietlood de grensplaat
zoo wordt gelegd, dat het midden van de in die plaat aanwezige
ronde opening komt te liggen ter plaatse, waar het grenspunt vroeger
door het midden van den voorloopige grenspaal werd vastgehouden.
Dan wordt het zetbord verwijderd, ten einde tot plaatsing van den
grenssteen over te kunnen gaan en ten slotte wordt onderzocht,
of het midden van het boven op den grenssteen centrisch aange
brachte kruis, juist is gesteld.
Een grensverzekering met behulp van den normaal-grenssteen
bevordert in hooge mate de gelijkvormigheid; de steen is lichter dan
natuursteen, laat zich dus gemakkelijker behandelen en kan niet als
natuursteen worden ingekort door de arbeiders, wanneer de arbeid
aan het graven van de gaten verbonden, hen zulks wenschelijk doet
voorkomen.
De grensplaat wordt vierkant of rond geleverd, aan den laatsten
vorm geeft ambtgenoot Kramer de voorkeur, wijl deze de grond
beweging ter gelegenheid van het plaatsen vermindert.
Een arbeider, zoo deelt hij mede, kan per dag gemiddeld 22
steenen plaatsen, een aantal dubbel zoo groot als het aantal, dat
twee arbeiders vroeger slaagden in natuursteen te verwerken.
Geh. Reg. Rath Prof. Dr. Wolhtmann, Bonn (Poppelsdorf) juicht
het beginsel waarop de steen berust ten zeerste toe; hij noemt het
grensteeken praktisch en prijswaardig x) en verklaart op dien grond
zijne invoering, overal waar het vraagstuk der blijvende verzekering
van grenzen zijn oplossing eischt, zonder voorbehoud te kunnen
aanbevelen.
Het materiaal waaruit de steen wordt vervaardigd is „cementbeton".
In eene verhandeling getiteld: Ueber kleinere Stadtvermessungen"
van de hand van Abendroth, voorkomende in het Z. f. V. (1900),
Prijs ongeveer 70 pfg. per stuk '<ab Fabrib
