178
doel opgemaakte notarieele akte, houdende verklaring van den eigenaar, dat
hij den eigendom op den verkrijger overdraagt, en van dezen, dat hij den
eigendom aanneemt
Met deze akte wordt niet bedoeld de titel van aandomst, de akte van
koop, ruiling, scheiding, schenking, enz., maar eene afzonderlijke akte,
welke volgens de Memorie van Toelichting zelfs niet mag inhouden de
oorzaak der overdracht (poenale sanctie ontbreekt). «Derden kunnen wel
is waar belang er bij hebben te weten uit welke oorzaak de overdracht
heeft plaats gehad, doch het vermelden hiervan ligt buiten de bestemming
der openbare registers, die slechts hebben aan te toonen, dat er is over
gedragen» (bl. 373).
Er zullen alzoo in den regel twee akten moeten opgemaakt worden:
1°. de titel van aankomst, welke onderhandsch mag zijn, en waarin naast
de oorzaak der overdracht (koop, ruiling, scheiding, schenking, enz.) de
voorwaarden en verder alles kan opgenomen worden, wat partijen goed
vinden, en 2°. de akte van overdracht, notarieel te verlijden.
Omtrent de beteekenis der overschrijving bepaalt art. 100, al. 3:
«De overdracht werkt niet, zoolang de akte niet in de openbare registers is
overgeschreven; overigens wordt de haar toekomende werking, ?net eerbiediging
van de rechten, door derden in den tusschentijd door eene overschrijving ver
kregen, beoordeeld naar de omstandigheden van het oogenblik, waarop zij is
verleden.
De Commissie heeft dus niet den wensch vervuld van haar medelid
Prof. Mr. Hamaker, die zakelijke werking wilde toegekend zien aan den
titel van aankomst (Rechtsgel. Mag. 1893, bl. 436), doch heeft de meest
gangbare opvatting der beteekenis van art. 671 B. W. gehandhaafd.
Het zakelijk recht wordt alleen verkregen door de overschrijving, doch
overigens wordt de werking der overdracht «beoordeeld naar de omstandig
heden van het oogenblik, waarop zij is verleden», zoodat, zegt hierbij de
Mem. v. Toel. bl. 374, «het overlijden van den vroegeren eigenaar of wel
de verandering van zijn persoonlijken staat, zijn faillissement of het beslag
inmiddels op zijne goederen gelegd, de werking van de akte van overdracht
niet opheft, ook al was die niet overgeschreven op het oogenblik, waarop
die gebeurtenis plaats greep».
Voorts bepaalt natuurlijk het tijdstip der overschrijving (juister zou zijn
het tijdstip der aanbieding ter overschrijving) dan rang van verschillende
zakelijke rechten op hetzelfde goed.
Doch welke is overigens de werking der overschrijving met betrekking
tot derden? M. a. w. welken invloed heeft de overschrijving op de ver
volgbaarheid van zakelijk recht? Of nog anders: welk hypotheekstelsel
wordt door de Commissie aangenomen?
Het antwoord op deze vragen moet worden gezocht in de art. 101104
