192
d. dat het onderzoek onder het negatieve stelsel omvat alles wat gevaar
voor uitwinning of voor spoliatie kan opleveren; onder het positieve
stelsel alleen behoeft gericht te worden tegen de gevaren voor spoliatie;
e. dat in het positieve stélsel het onderzoek zich niet behoeft uit te
strekken tot den titel des vervreemders, noch tot de geldigheid der over
eenkomst tusschen vervreemder en verkrijger, dus niet tot den «inhoud»
der «rechtshandeling, krachtens welke de eigendom zal worden overge
dragen» (Mem. v. Toel., bl. 343)
dat het onderzoek van particulieren in het positieve stelsel zich kan
bepalen tot inzage van het betrokken blad van het grondboek, waaruit
de rechtstoestand van het onroerend goed met een oogopslag blijkt
g. dat het ambtelijk onderzoek in het Torrens-stelsel bij overdracht,
vestiging of opheffing van zakelijk recht zich beperkt en zich kan be
perken, 1°. wat notarissen en andere tot het passeeren of legaliseeren van
akten bevoegde ambtenaren betrefttot de echtheid der handteekening
van den vervreemder en diens vrijen wil (handelingsbekwaamheid), c. q.
de legitimatie van lasthebbers of andere vertegenwoordigende personen;
2". wat den grondboekambtenaar aangaatlot de eenvoudige vergelijking
van den inhoud der akte en van het daarbij ingezonden legitimatiepapier
(certificate of title) met dien van het grondregister.
Hieruit ziet men, wat er aan is van die telkens weder opduikende
legende van de «landsvaderlijke zorg der overheid».
Een gevolg van die zorg zou zijn«dat, zoo het onderzoek niet in allen
deele bevredigend is, de inschrijving in het grondboek niet geschiedt, al
ware de handelende persoon ook bereid een deel van de absolute zeker
heid op te offeren met het oog op het groote belang, dat hij bij de ver
krijging heeft».
Is een kooper bereid het risiso op zich te nemen, dan is er onder het
Torrens-stelsel niets wat hem belet, den koop aan te gaan, zich het
certificaat te doen overhandigen en bovendien door een caveat den inge
schreven eigenaar te verhinderen, rechtshandelingen met anderen te doen
boeken. Falen de gewone middelen om de zaak in orde te brengen, dan
kan hij de beslissing van den rechter inroepen. Het verschil is alleen,
dat de kooper onder het negatieve stelsel derden tot dupes kan maken,
onder het Torrens-stelsel niet.
Zoo ziet men, dat alle gewaande nadeelen van het Torrens-stelsel bij
ernstige vergelijking met andere stelsels voordeelen blijken te zijn.
Na het overzicht der opvorderingsacfies zal het wel geheel overbodig
zijn, nog veel woorden te verspillen aan de meening der Commissie, dat
voor de voordeelen van een positief stelsel «een deel der rechtszekerheid
«zoude moeten worden ten offer gebracht», en in dat stelsel de nieuwe
verkrijger meerdere rechtszekerheid heeft, terwijl in het (negatieve stelsel)