232
geroepen, als de uitersten van temperatuur en van vocht in het
betrokken tijdvak verder uit elkaar lagen.
Uit een en ander mogen wij afleiden, dat een goede kadaster
opname, topographisch aangevuld eene agronomische beteekenis
kan hebben. Niet alleen met het oog op den bodem als groeiplaats
factor; maar ook om te kunnen dienen bij de voorontwerpen van
waterleidingen, wegen, bevloeringen enz.
De topographie doet de verschillen tusschen hoog en laag vol
doende spreken en laat de hemelsexpositie van ieder terrein op de
meest doeltreffende wijze uitkomen.
De wordingsgeschiedenis van de noordwest-europeesche laagvlakte
leert ons dat, buiten de expositie, ook de verdere groeifactoren
nauw met de verschillen tusschen hoog en laag moeten samenhangen.
Zoo is aan te nemen, dat het verschil in vruchtbaarheid, tusschen
hoog en laag, in het oosten van Drenthe en Overijssel is toege
nomen, naarmate het hoogteverschil afnam. Van de hoogten werd
het dekzand afgeschoven naar de dalen en hellingen, zoodat de
,.Keileem" (Geschiebelehm) bloot kwam en nu de vruchtbare „Esschen"
vormt. Geheel anders is het verloop op eenen vlakken zandgrond,
die door mechanische nawerkingen in binnenduin werd veranderd;
of wel op golvend terrein, dat echter op de hoogten onder het
dekzand bleef.
De topographie kan ons alleen inlichten over den loop van het
hemelwater, zoover het beletselen vindt om rechtstreeks in den
grond te dringen; zij kan ons alleen den weg wijzen voor het
regelen van de stroomingen, die op deze wijze in het gevallen
hemelwater ontstaan: zij alleen doet ons de juiste ploegrichting
erkennen en zoo vele andere kultuurtechnische manipulatiën kunnen
uitsluitend op grond eener goede topographie worden ontworpen
of uitgevoerd.
Het derde punt der bodemopname is de profielopname tot eene
diepte, die voor de bodemkuituur van beteekenis is.
Als zoodanige diepte heb ik 2,50 M. aan moeten nemen, hetzij
dan dat men reeds vroeger op het levende grondwater mocht stuiten.
Dit werk vervalt in de volgende onderdeelen:
1°. het spannen van het net van proef steken en controleboringen.
Beschikken wij eenmaal over een topographisch aangevulde kadaster-
kaart, dan is het ontwerpen van een net voor bodembeoordeeling
reeds veel vereenvoudigd.
