HET LANDRENTE-KADASTER
Op -Java en Madoera wordt van de inlanders eene zware belasting
geheven van de opbrengst van den grond. Onder den naam land
rente bedraagt zij ongeveer een vijfde dier opbrengst.
Het schijnt moeilijk eene goede regeling van de landrente te ont
werpen, vele plannen zijn gemaakt, geheel of gedeeltelijk uitgevoerd,
bergen papier zijn volgeschreven met gegevens en verzameld om
daarna ongebruikt te blijven liggen of slechts weinig nut af te werpen.
Landrente lijkt veel op onze grondbelasting doch rust op andere
grondslagen. Zij wordt geheven van de gebruikers, de opbrengst
van den grond is echter niet de eenige maatstaf, allerlei factoren
van localen of persoonlijken aard bijv. gelegenheid tot bij
verdiensten in de* cultures hebben invloed op het te heffen
bedrag. De regelen voor de bepaling van de opbrengst der gronden
zijn niet overal dezelfde. Wel tracht men rekening te houden
met de oppervlakte der gecultiveerde gronden per dessa en per ge
bruiker. Het is evenwel moeilijk die oppervlakte eenigszins nauw
keurig te bepalen en de verkregen gegevens bij te houden, De
grond toch wordt door de inlanders niet bezeten als mdividueelen
eigendom, zij oefenen slechts een gebruiksrecht uit. Wel bestaat
er eene wet op de conversie van het gebruiksrecht in individueelen
eigendom, doch de inlander blijkt geen prijs te stellen op de voor-
deelen welke die wet hem aanbiedt, zoodat zij zeer weinig effect
heeft gehad.
De inlander toont eene groote onverschilligheid voor de grenzen
van zijn bezit en voor alle formaliteiten die noodig zouden zijn
om overdrachten of overgangen ter kennis te brengen der overheid.
Het gevolg is dat kaarten en leggers die de perceeltjes van eiken
gebruiker afzonderlijk omschrijven, niet bijgehouden kunnen worden
en spoedig verouderen.
Over de landrente regelingen in verband met het kadaster vindt
men uitvoerige mededeelingen o.a. van den Heer F. Verstijnen
in dit Tijdschrift jaarg. VI, bl. 116, 196, 229 en VII bl. 202.