7
Het feit nu, dat delimitatie plaats vond, kan al dan niet voor
eene bepaalde grens bewijsbaar zijn.
Men verwarre deze bewijsbaarheid niet met de meerdere of
mindere nauwkeurigheid der meting.
Bedoeld feit is bewijsbaar als bijv. wordt opgemaakt een uitvoerig
proces-verbaal van grensbepaling, onderteekend door de medewer
kende eigenaars. Minder omslachtig is het dit feit bewijsbaar te
maken door een wettelijk vermoeden nl. door bij wet te bepalen
dat de aanteekeningen in de kadastrale bescheiden zullen geacht
worden in overeenstemming te zijn met de aanwijzingen der eigenaars,
indien deze daartegen geene bezwaren inbrachten bij de ter visie
ligging dier bescheiden.
Zijn twee eigenaars het bij de delimitatie eens geworden omtrent
de ligging hunner grens dan is er tusschen hen „eene overeenkomst
tot stand gekomen welke voor hen en hunne rechtverkrijgenden
verbindend is" (Van Iterson, Praeadvies bl. 71).
Kan het bestaan dier overeenkomst bewezen worden door middel
van de kadastrale bescheiden, dan hebben deze te dien aanzien
natuurlijk bewijskracht.
Hier stuiten we op eene andere dwaling bij sommige tegenstanders,
nl. dat de bewijskracht van het kadaster de vrijheid van den rechter
aan banden zou leggen (Mr. Hij mans bl. 185).
Men bedoelt natuurlijk niet, dat de vrijheid van den rechter be
perkt zou worden door de aanwezigheid van bewijsmiddelen zoodat
zijne vrijheid het grootst zou zijn bij geheele afwezigheid van
bewijsmiddelen, men bedoelt dat het eene bewijsmiddel het ander
zou uitsluiten. Dit nu is in casu geenszins noodzakelijk. Men kan
den rechter geheel vrij laten om aan deze en aan alle andere bewijs
middelen het gewicht toe te kennen, dat hij zal meenen te behooren.
Hij kan zich bijv. door getuigen of deskundigen bij een grensgeschil
doen voorlichten omtrent den aard eener aanwezige scheiding,
omtrent in den grond gevonden fondamenten eener muur of wortels
eener heg, die vroeger de scheiding uitmaakte, over de nauwkeurig
heid der meting, de mogelijkheid eener vergissing enz.
Wel is waar zal de rechter in den regel grooter waarde hechten
aan de bewezen overeenstemming der eigenaars bij de delimitatie,
blijkende uit de kadastrale bescheiden, dan aan andere meestal
zeer onzekere bewijsmiddelen, doch dergelijk onderscheid in be-
teekenis en kracht van verschillende bewijsmiddelen vindt men bij
