163
onder hun dagelijksche bezigheden door, nog tamelijk diepgaande
theoretische studiën te maken.
Nog behoort de „titan" een kennis te hebben van verschillende
grondbelasting-aangelegenheden en van verschillende systemen van
boekhouding op den grondeigendom, als maar zelden in een persoon
wordt aangetroffen; heeft hij daarbij nog de noodige juridische
ontwikkeling, benevens de macht over minstens een half dozijn
hulpwetenschappen, dan mag hij zich behoorlijk toegerust achten
voor de taak die hij op zich nam.
Stilzwijgend wordt aangenomen, dat aan dat alles gepaard gaat
groote ruimte van blik er breedheid van opvatting, eigenschappen
die weerhouden van quasi-oorspronkelijkheid, die zich uit in niets
beteekenende wijzigingen van door het gebruik reeds lang geijkte
arbeidsmethoden.
En gaat hij dan aan zijn schrijftafel zitten, om zoo voor de hand,
zijn voorschriften aan het papier toe te vertrouwen, dan komt er
van dien arbeid nog niets terecht.
Hij moet toch leveren voorschriften die leiding zullen geven aan
werkzaamheden, die in de vrije natuur zullen worden verricht, en
daarom zal al zijn wetenschap, zijn veelzijdige ontwikkeling hem
niets baten, wanneer hij de vrije natuur, het terreinniet ter hulpe
roept; m. a. w. het samenstel van voorschriften moet langzaam
worden, onderwijl een hermeting wordt uitgevoerd; op het oogen-
blik dat deze gereed komt, kan ook dat samenstel voltooid zijn.
Zoo, langs dezen weg is Anw. IN, met bijbehoorende toelichting
van de hand van F. G. Gauss, tot stand gekomen; met dit onder
scheid echter, dat de eminente leider van den kadastralen dienst
in Pruisen, talrijke medewerkers heeft gehad.
Onze „Handleiding" is aan de schrijftafel gemaakt; gedurende
„vier" jaren werd er aan gearbeid; veel inspanning moet ten beste
zijn gegeven, meer dan een leek, ja een deskundige zelfs kan be
vroeden.
En toch, een nationaal monument werd zij niet; de zelfbewuste
kracht van een vrij volk spiegelt er zich niet in af; Anw. IX heeft
sterk op haar geïnfluenceerd2) voor het geheel is zij slechts ver-
Zie hiervoor: Jrg. XV (1899) bldz. 83. Gauss en Jordan.
2) Zie: Jrg. XIX (1903). Oorzaken, welke de ontwikkeling van het kadaster
belemmeren door Bestuur en Redactie.
