202
leven oorzaak van een bodemeigenschap die van hooge beteekenis
is voor de geschiktheid van den bodem om hoogere gewasschen
te dragen. Maar ook in de dieper gelegen grondlagen kan dit
leven zulke absorptieverschijnselen te voorschijn roepen, evenals in
tal van andere omstandigheden, waar zij dan oorzaak worden voor
gesteente-vorm i n g.
Tal van geleerden hebben bewezen, dat gesteente zich op die
wijze vormde. Hier zij genoemd de Travertien van Rome, de koepel
over den Garisbader Sprudel, de Kiezelversinteling in de Jellowstone-
parks in Colorado enz. Uit een mergel van het gebied, dat wij
bewandelden kon onze geleider dergelijk leven cnltiveeren. Even
zeer is voor onzen geleider het begin van afzetting in onze zand
gronden en in onze leemige gronden van het diluvium in hoofdzaak
toe te schrijven aan de bodemkundige gevolgen van dat leven.
Onze geleider wijst ons op eene oerachtige afscheiding, die hij ons
in zijne werkkamer op de Hoogere Land- en Boschbouwschool liet
zien. Hij wijst op de bekende vorming van moerasijzersteen; op
de concentrische oerachtige steenen, die hij ons in het zandgat liet
zien, op de scheiding tusschen zeer doorlatenden en minder door
latenden grond. Hij wijst op het vastzetten van zandkorrels aan
boomwortels, waarvan hij ons een voorbeeld toonde uit zijne ver
zameling. En alle deze verschijnselen zijn waar te nemen in de
grondstreken, die arm zijn aan organische bestanddeelen.
Bij dit alles speelt de strooming van het grondwater eene belang
rijke rol.
Ten slotte komen wij tot het organische bodembestanddeel.
Dadelijk voelen wij, dat in de grondlaag, die rijk is aan organische
bestanddeelen, de concurrentie voor de zooeven aangeroerde laagste
organismen niet vol te houden is. Maar voor het instandhouden
van de zoogenaamde absorptie zijn zij daar overbodig, want bij het
totale verval der organische resten, komen belangrijke mineraal-
bestanddeelen in colloïdalen staat vrij, die daardoor van zelf die
absorptiewerking kunnen uitoefenen, waarvan zooeven gewaagd werd.
Het is in de organisch rijke gronden, dat de eerste ontginners
in de mikrobenwereld zich in diepte moeten verplaatsen; om
daar te bewerken, dat vastgelegd wordt hetgeen anders uitgewas-
schen zou moeten worden.
Het is hier de plaats om te wijzen op een punt dat de hoogste
bevreemding moet verwekken. Nitraten, dus ook chilisalpeter, worden
