272
O. Koll. Prof. Geodcitische Bechnungen mittels der Bechenmaschine.
Mit in den Text gedruckten Figuren. Halle an der Saaie 1903.
Verlag van Eugen Strien. 8°. 81 S. Gebunden Preis Mark 5.
Aan hel gebruik der rekenmachine, waaraan groote voordeelen
verbonden zijn, stond tot nog toe in den weg het gemis van doel
matig ingerichte trigonometrische- en polygonometrische tafels, en
eener desbetreffende handleiding.
In de eerste leemte voorzag: Fünfstellige vollstandige trigonome
trische und polygonometrische Tafeln für Maschinenrechnen», (Teilung-
des Quadranten 'in 90 Grade zu 60 Minuten), bearheitet van Dr. F.
G. Gauss. Halle a. S. 1901 Verlag van Eugen Strien. Preis ge
bunden 7 Mark, en in de tweede voorziet, het onlangs verschenen
werk van Prof. Koll.
De «Geodatisehe Rechnungen» werden door den schrijver in drie
afdeelingen gesplitst. De eerste afdeeling licht het rekenen met elt
cijfers of met zoogenaamde arithmetische complementen dekadischen
Erganzungentoe; de vorm, waarin de machine niet alleen negatieve
uitkomsten levert, doch waarin het ook aanbeveling verdient, deze
waarden, in de meeste gevallen, op de machine in te stellen.
In de tweede afdeeling worden inrichting en gebruik der toestellen
beschreven («Glashütter» van Burkhard, «Millionar» van Egli-
Zurich) aan de hand van bijgevoegde afbeeldingen
De derde afdeeling is gewijd aan het landmeetkundig rekenen,
met behulp der algemeen gebruikelijke formulieren, opgenomen in
de verschillende kadastrale voorschriften.
Het verdient te worden opgemerkt, dat in de dezer dagen ver
schenen derde uitgave van Anw. IX aan het machinerekenen nog
geen plaats werd ingeruimd.
Anweisung IX vom 25 Oktober 1881 für die trigonometrische!! und
polygonometrischen Arbeiten bei Emeuering der Karten und
Büclier des Grundsteuerkatasters. Dritte Ausgabe. 377 Seiten
mit zahlreichen Karten und graphischen Darstellungen. Preis
in Kaliko gebunden Mark 6.
De derde druk wijkt van den vorigen af door een nieuw formulier
voor het centreeren (form. 4). Verder is alleen het „Koordinatenver-
zeichniss" aan het slot, aangevuld met meer nauwkeurige waarden der
geografische lengten en breedten.