38
worden na 18-jarigen dienst, moet men toch wel onderstellen dat de
klerken per slot van rekening een gezin hebben of zullen krijgen.
De Minister zegt in de Memorie van Antwoord:
«Het is de bedoeling de nieuwe regeling van de traktementen der
Rijksklerken mei 1 Januari 1903 in werking te doen treden; aan die
na de vaststelling der Staatsbegrooting te maken regeling zal de bepaling-
worden toegevoegd, dat de traktementen van bet bestaande personeel in
overeenstemming met die regeling worden gebracht en dat de aldus be
paalde traktementen zullen geacht worden te zijn ingegaan met 1
Januari 1903.
«Een verhooging van de maxima voor de Rijksklerken der tweede en
derde klassen tot f 1000.— en f 800— wordt niet noodig geacht; voor
zoover de Rijksklerken geplaatst zijn op belangrijke kanioren zullen de
maxima van hunne traktementen door de aan hen toe te kennen toe
lagen niet ver beneden die bedragen blijven, deze soms zelfs te boven
gaan; voor de Rijksklerken op onbelangrijke kantoren schijnen maxima
van 900en 000.voldoende. Rij het in de Memorie van Toe
lichting medegedeelde plan der regeling is rekening gehouden met de
loonen die op de verschillende plaatsen thans voor goede klerken worden
betaald."
Ik vraag: heeft iemand die het ongeluk heeft op een onbelangrijk
kantoor te komen, als mensch minder levensbehoeften'?
De levenswijze in grootere steden is trouwens dikwijls niet duurder
dan in onbelangrijke plaatsen wat aan de eene zijde nadeeliger is geeft
aan den anderen kant weder voordeel. Menschen die een gezin hebben
en kinderen in eenig vak willen brengen, vinden daarvoor beter gele
genheden in grootere dan in kleine plaatsen, waar hel bezoeken van de
voorbereidende inrichtingen dikwijls alleen mogelijk is bij gebruikmaking
van dure vervoermiddelen. Ik houd heelemaal niet van klassen, maar
zou wenschen dat de Minister, nu er eenmaal klassen zijn, en nog wel
een tijdlang zullen blijven, de derde klasse liet vervallen, te meer nu
voor het verkrijgen van het maximum blijk gegeven moet zijn van ge
trouwe en ijverige dienstvervulling. Het is mij niet bekend op welken
leeftijd de klerken aankomen. Als dat plaats heeft bijv. op 16 jarigen
leeftijd, dan zou men het aanvangstraktement misschien wat lager kunnen
stellen, bijv. op 300 gulden, maar dan met de noodige opklimmingen tol
een maximum van minstens 900 gulden. In elk geval hoop ik dat de
Minister genegen zal zijn de regeling zóó te maken, dat die klerken op
huwbaren leeftijd en later zeker kunnen zijn van een eenigszins mensch-
waardig bestaan.
De heer Lieftinck: Mijnheer de \Toorzitter! Het is den Minister