Een nieuwe Vergrootingsschaal.
Voor korten tijd werd in den handel gebracht een nieuw hulp
middel ten gebruike voor het vergrooten en verkleinen van kaarten
en teekeningen, waarop wij meenen de aandacht te moeten vestigen.
Zoolang nog altijd de betrekkelijk hooge prijs van een goeden
pantograaf de algemeene verbreiding daarvan in particulier bezit
in den weg staat, zal een min kostbaar hulpmiddel zeker met
vreugde worden begroet, al geeft het dan ook slechts eene geringe
besparing van tijd en moeite.
Ommestaande teekening geeft op de helft der ware grootte eene
afbeelding van de vergrootingsschaal. In hoofdzaak bestaat deze
uit eene verzameling van verschillende schalen, die zoo zijn geplaatst,
dat een aan de kaart ontleende afstand gemakkelijk van de eene
verhouding in de andere kan worden overgebracht.
De rechterzijde a b, ter lengte van 25 cM., is in 100 deelen
verdeeld, waarvan de evene door getallen zijn aangeduid. In elk
deelgunt is een loodlijn opgericht doorloopende tot eene met a b
evenwijdige lijn c d, waarvan de becijfering der verdeeling dubbel
zoo groot, en in tegengestelde richting werd aangebracht, en dus loopt
tot 200. De afstand der lijnen a b en cd bedraagt 10 cM.
De diagonaal a d snijdt van de loodlijnen lengten af, die gelijk
zijn aan b d, vermenigvuldigd met het aantal honderdste deelen door
de daarbij geplaatste becijfering aangewezen. Daar de afstand b d
overeenstemt met 100 M. op de schaal 1 a 1000, zal de lijn ad
kunnen dienen om op deze schaal uitpassingen te doene f is b.v.
62 M. op schaal van 1 a 1000.
Door het aanbrengen van loodlijnen op den halven afstand (in
de teekening zijn deze duidelijkheidshalve weggelaten) wordt de
nauwkeurigheid van het uitpassen verhoogd, zoodat deze ongeveer
gelijk wordt aan die van de gewoon verdeelde schalen.
Behalve de verhouding 1 a 1000 zijn nog aangebracht 1 a 1250,
1 a 1500, 1 a 2000, 1 a 3000 en 1 a 5000. Deze worden ver
kregen door de lijnen welke a respec. verbinden met de punten
