58
een gedeelte buiten de wanden, hetgeen in de practijk geen bezwaar
opleverde. Om verder nog onnutte afmetingen af te korten, zijn
hoeken van het papier afgerond, en wel met een straal gelijk aan
den afstand tusschen „trekrad" en „sleeprad". Een en ander ver
zekert aan het papier een grootte van 18 cM. in het vierkant, een
goed bruikbare maat.
Practische resultaten.
De tot dusverre verkregen resultaten bepalen zich nog bij proeven,
over eenige maanden loopende, die genomen werden met het eerste
model van Tiet instrument. Na eenige verbeteringen werden opnamen
verkregen zooals in Fig. .6 gereproduceerd. Deze proef was genomen
over goede straatwegen, met een snelheid van 14,4 Kilometer in
het uur, hetgeen hoogstwaarschijnlijk wel een „record" op het gebied
van snelle topographische opnamen daarstelt, te meer daar de nauw
keurigheid van dit tracé die van de bestaande topographische kaart
zeer nabij komt. Slechte wegen of onberijdbare grond hebben geen
merkbaren invloed op de nauwkeurigheid der resultaten, doch wél
op de snelheid van opname, die daardoor ineens daalt tot die van
een gewone wandelpas, hetgeen toch nog altijd 4- of 5-maal zoo
snel blijft als de oude methode van weg-opname. Dat er geen
reden is waarom de nauwkeurigheid van Fig. 6 niet den normalen
graad zou voorstellen, kan men ook licht inzien bij een beschou
wing van de voorwaarden die vereischt zijn, opdat het toestel een
absoluut getrouw beeld van den weg op het papier overbrenge.
Deze zijn, kort samengevat: 1°. Onveranderlijk wijzen van de kompas
naald; 2°. constante evenwijdigheid tusschen naald en papier-meri
dianen 3°. nauwkeurig geproportioneerde beweging van het papier
naar de doorloopen afstanden. De eerste voorwaarde kan met goed
geconstrueerde naald vrij goed worden bereikt; de tweede wordt
op het oog direct ingesteld en gaandeweg steeds vanzelf geverifieerd,
terwijl de derde voorwaarde, direct afhangende van het aantal wiel-
omwentelingen en eenige licht te controleeren eenvoudige mecha
nische functies, ook binnen 1 pCt. vertrouwen zal verdienen. Op
grond van de verkregen practische uitkomsten heeft de Nederlandsche
Instrumentenfabriek, Oudegracht 54, Utrecht, dan ook ondernomen
om den cyclograaf (evenals indertijd den pedograaf) in hoeveelheden
te vervaardigen en in den handel te brengen.
Met eenige geringe wijzigingen, hoofdzakelijk in de beweegkracht,