60
Die Steine halten weder Kalte, noch Witterungswechsel aus. Bei
der Eisenbahn-Direction hat eine Anzahl im Winter im Freien
gelegen, sind alle auseinander gefallen."
De juistheid dezer uitspraak is ook reeds tot op zekere hoogte
ten onzent gebleken.
Hieromtrent zijn wij in staat gesteld het volgende mede te deelen.
Eenigen tijd geleden kocht de gemeente Groningen ten behoeve
van haren publieken dienst een terrein van tamelijke uitgebreidheid
onder de aangrenzende gemeente Harenen besloot zij op advies
van een harer raadsleden, eene afpaling, bij wijze van proef, met
den normaalsteen te bewerkstelligen.
Aan de doeltreffendheid van het beginsel waarop het afgrenzen
met normaalsteenen berust, bestond niet den minsten twijfel, minder
vertrouwen had men echter in de duurzaamheid van het Duitsche
merkteeken.
Op een bepaalde aanleiding voor dit wantrouwen viel niet te
wijzen, het was aanwezig bij den directeur der gemeentewerken, en
had tot gevolg een onderzoek naar de specie, waaruit een wille
keurig gekozen Schmeisser's normaal grenssteen was vervaardigd.
De analyse bracht aan het licht, dat het wenschelijk was de ver
houding der gebruikte grondstoffen te wijzigen, ten einde zich te
vrijwaren voor het opdoen der ondervinding, die het deel werd der
Duitsche Spoorwegdirectie.
Onder aanbrenging van de noodig gebleken wijziging in de samen
stelling, liet het bureau voor gemeentewerken de steenen in eigen
beheer aanmakenhet eigen fabrikaat voldeed de betrokken belang
hebbenden en in de zaak belangstellenden uitstekend, zoodat tot
de plaatsing werd overgegaan.
In den Groninger steen is het beginsel van Schmeisser zuiver
bewaard gebleven, afmetingen en vorm ondergingen echter veran
dering; de lengte werd gebracht op 1 meter, terwijl de grondplaat
iets grooter en daarbij zwaarder werd genomen.
Over 't geheel zijn de aangebrachte veranderingen ingrijpend genoeg
om te wettigen, voortaan in ons land te gewagen van den twee-
el eelig en grenssteen van Hes seis.
Wijl het vervaardigen van grenssteenen door de gemeente Groningen
bezwaarlijk onder hare bedrijven kon worden opgenomen, en zij er
zelfs niet als regel toe wenschte over te gaan ter voorziening in
eigen behoefte, werd uitgezien naar een betrouwbare firma, die
