61
desnoods bereid zou zijn, bij voldoende navraag, de steenen in
voorraad te houdên.
De keuze viel op de Schelpkalk- en Portland-cementfabriek „E. R.
Wigboldus." Onbekend met en dus geheel onafhankelijk van het
onderzoek ingesteld door den directeur der gemeentewerken, kwam
deze firma, na de analyse der specie van een aan haar, voor dat doel
afgestanen Duitschen steen, tot dezelfde gevolgtrekkingen als deze.
Ook zij ried wijziging der hoeveelheden der voor de samenstelling
van den steen te bezigen grondstoffen aan, en wel in ongeveer
dezelfde verhouding als aan het bureau voor gemeentewerken was
noodig geoordeeld.
De 100 steenen worden door haar berekend, franco station te
Groningentegen 60.en f 75.al naarmate de tweedeelige
steen, type Schmeisser of type Hessels wordt verlangd.
Voorloopig levering zes weken na bestelling, omdat nog geen
voorraad wordt gehouden, en er tijd moet zijn voor de verharding.
Nog zij opgemerkt, dat met de vervaardiging van grenssteenen te
Groningen eerst werd aangevangen, nadat herhaaldelijk aan het
adres van Bardorf te Dusseldorf was geschreven, zonder dat men
echter antwoord mocht ontvangen, zooals later bleek om de zeer
geldige reden, dat die firma had opgehouden te bestaan.
Het afgrenzen met bazalt komt in Duitschland niet veel duurder
uit dan met normaalsteenen, voor ons land is zoowel het eene als
andere grensverzekeringsmiddel tamelijk kostbaar, wanneer het uit
den vreemde moet worden betrokken.
Bardorf berekende per steen 90 pf., na hem de cementwaren-
fabriek Niederrhein te Liidenscheid 80 pf., welke prijzen nagenoeg
rond 100 °/o hooger worden door het vervoer en nog bijkomende
faux-frais.
De vracht bedraagt bij rechtstreekschen aanvoer, zonder over
lading dus, 2 Mk. j)er 100 K.G., te Groningen en Utrecht werd
door de bijkomende onkosten de prijs van één normaalsteen ongeveer
f 1 te Noordwijk waar men de steenen uit Lüdenscheid
van Karl Boiling ontving ongeveer ƒ0.85.
Te hopen is het, dat men te Groningen het vraagstuk der duur
zaamheid bevredigend heeft opgelost; bij het stellen van desbetreffende
eischen mag echter niet uit het oog worden verloren, dat niets van
wat wij tot stand brengen, ook in stand blijft, zonder onderhoud