191
Buitendien doet zich in deze middelbare fout mr ook gevoelen,
de fout van onjuiste centreering van baken en instrument, welke
voor 1 Satz even groot is als voor het gemiddelde uit 6 Satze.
Uit de gelijktijdige vereffening der punten 14, 15 en 16 met
voorwaardevergelijkingen ten opzichte der hoofdpunten F, H en I
werd voor de middelbare fout eener richting 6",76 gevonden,
Deze fout is gelijksoortig met de boven berekende mr en komt
daarmede dan ook vrij wel in grootte overeen.
Het gemiddelde der kwadraten van de uit richtingsverschillen
voor de 6 standplaatsen: F, H, I, 14, 15 en 16 berekende middel
bare fouten van de enkelvoudige richtingswaarneming was 6,742.
Voor deze fout geldt, dat bij een gemiddelde uit 12 instellingen,
6 74?^
ze teruggebracht wordt tot de waarde: dus slechts ongeveer
1/ia van het kwadraat der geheele uit de netsvereffening gevonden
middelbare fout voor de richting (6.762).
Het resteerende j11/12), dus ongeveer 6,52 is de invloed van onjuiste
centreering, loodrechtstelling en opstelling van baken en instrument,
wat voor een afstand van 2000 M. ongeveer overeenkomt met
eene zijdelingsche verschuiving van 6 c.M.
Hieruit zou volgen, dat van de middelbare fout voor eene rich
ting, die het arithmetisch gemiddelde is uit meerdere randstanden,
het grootste gedeelte moet worden toegeschreven aan minder juiste
centreering, welker invloed niet opgeheven noch zelfs verminderd
wordt door het meten in meerdere randstanden.
Stellen wij dus voor de enkelvoudige waarneming in afgeronde
cijfers:
middelb. fout berekend uit richtingsverschillen op de standplaats 7",
middelb. fout tengevolge van onjuiste centreering 6",
middelb. fout der randverdeeling 8",
dan zou de middelbare fout voor de enkelvoudige waarneming
(regelingsfout buiten rekening gelaten) worden 62 72 -f82
V 149= 12, aanmerkelijk minder dus, niettegenstaande de rand-
verdeelingsfout hierin begrepen is, dan verkregen zou worden door
de langs 3 verschillende wegen verkregen mr 6" te vermenig
vuldigen met V 12 20").
Het gemiddelde uit n enkelvoudige waarnemingen, systematisch
over den rand verdeeld en half in den eenen en half in den
