198
op verzoek onzer afdeeling de leiding op zich van de Nederlandsche
expeditie naar het eiland Réunion, voor de waarneming van den
Venus-overgang in December 1874.
Met zijn terugkeer naar Europa trad zijn sterrekundige werk
zaamheid echten weer op Ren voorgrond en niettegenstaande
Oudemans een zeer groot deel van zijn beschikbaren tijd aan de
berekening en het uitgeven zijner triangulatie van Java moest wijden,
gaf hij toch in tal van geschriften de uitkomsten van zijne astro
nomische onderzoekingen.
Verschillende hadden betrekking op de theorie en constructie van
instrumenten, waarmede hij zich in navolging van zijn leermeester
Kaiser bij voorkeur bezig hield.
In andere geschriften vinden wij de uitkomsten van eigen waar
nemingen, terwijl hij ons elders mededeelt, wat hij uit historische
onderzoekingen heeft afgeleid.
Afzonderlijk vermeld ik nog zijne kritische samenstelling van
sterparallaxen, uitgegeven bij gelegenheid van het halve eeuwfeest
der sterrewacht te Pulkowa en zijn nog pas verschenen onderzoek
omtrent de onderlinge verduisteringen en bedekkingen van de
Jupiter-satellieten.
Naast eigen onderzoek nam in zijn wetenschappelijk leven zijn
onderwijs een groote plaats in. Zijn uitgebreide kennis en zijn
gave van moeielijke onderwerpen een heldere voorstelling te geven,
kwamen zijn leerlingen zeer ten goede en vaak kon men van hen
vernemen hoe hoog zij zijne lessen en zijn nimmer te vergeefs
ingeroepen hulpvaardigheid stelden.
In een paar door hem uitgegeven werken leeren wij ook zijne
talenten als docent kennen. Het eerste ten dienste van het inlandsch
onderwijs in Indië geschreven, de Ilmoe Alam, of wereldbeschrijving;
het tweede, de door hem bewerkte vierde uitgaaf van Kaiser's
„Sterrenhemel", waarin met de uiterste nauwkeurigheid werd op
genomen, wat als belangrijk voor den lezer uit sterrenkundige waar
nemingen en berekeningen kan worden saamgegaard.
Het is duidelijk dat men er hoogen prijs op stelde, een man als
Oudemans aan wetenschappelijke commissies te verbinden. De
vergelijkingen van de basis-toestel van Rep sold met de verschillende
lengtestandaarden, in Indië door Oudemans verricht, wezen hem
als van zelf aan als lid der Regeeringscommissie voor de bepaling
van de internationale lengte-eenheid.
