199
Spoedig na zijn terugkeer in Europa werd hij dan ook in die
commissie benoemd en zoowel in de geschriften van Bosscha als
ook in Oudemans' werk over de triangulatie van Java, kan men
zien, welk een werkzaam aandeel hij heeft gehad in de talrijke
vergelijkingen van de voor ons land bestemde standaarden met een
soortgelijken meter en met den mètre des archives.
Hij was tevens lid van de commissie voor de uitgave van Huygens'
werken en gedurende vele jaren lid van het bestuur der Astro
nomische Gesellschaft. Hij hielp mede aan de voorbereiding van
de waarneming der totale zon-eclips in Sumatra en Spanje en
nam vooral een ijverig deel in de werkzaamheden van de Neder-
landsche Rijkscommissie voor graadmeting en waterpassing, waarvan
hij van den aanvang (in 1879) lid was. Hem was de leiding opge
dragen van de breedte en azimuth-bepalingen in een aantal onzer
geodetische stations en een uitmuntende bewerking van de daarvoor
verrichte waarnemingen van zijne hand, werd enkele jaren geleden
door de Rijkscommissie uitgegeven.
Bij dit kort overzicht van hetgeen Oudemans heeft verricht
staat men verbaasd over zijn eerbied afdwingende werkzaamheid
en wanneer men zijn geschriften leest, bewondert men de nauw
gezetheid waarmede hij alles heeft verzameld wat op het onderwerp
betrekking heeft, en de volkomen betrouwbaarheid van wat hij
mededeelt. De eigenschappen van zijn geschriften zijn de weer
kaatsing van zijn eigenschappen als mensch. Door en door gezond
en oprecht, zocht hij alleen de waarheid. Geen moeite is hem daar
voor te veel en hij tracht gemeenlijk haar te bereiken, niet door
min of meer vernuftige beschouwingen, maar door een groote mate
van gezond verstand en door op strenge stelselmatige wijze op
zijn doel af te gaan.
Tot kort voor zijn dood bleef hij als een jong mensch tot laat
in den nacht werkzaam. Zijn laatste voor onze afdeeling bestemde
verhandeling bracht hij, reeds ongesteld zijnde, nog 's nachts half
drie ter post.
Met zijn dood (hij was ruim 51 jaar lid onzer afdeeling) is een
belangrijke periode van wetenschappelijk streven afgesloten en een
groot stuk van de levende historie der wetenschap van ons weg
genomen.
Oudemans, tot het laatste toe alles kalm overdenkende, had
den wensch geuit, dat aan zijn graf niet zou worden gesproken.
