Er is waarschijnlijk in ons land geene instelling, die zoozeer
ontgroeid is aan de handen van degenen, die het oorspronkelijk
hebben opgekweekt, als ons kadaster. Van origine een admini
stratief middel, vluchtig opgemaakt en ingericht voor regelmatigen
omslag der grondbelasting en dus onder bestuur gesteld van een
louter administratief corps, bleek het kadaster weldra eene instelling,
waarvan voorziening werd geëischt in behoeften, waaraan het
meerendeels in het geheel niet of hoogst gebrekkig kon voldoen.
Het kadaster is een factor geworden voor de rechtszekerheid
van den grondeigendom en staat daardoor in verband met het
grondcrediethet oefent invloed uit op het finantiewezen van
Staat, Gemeente of Waterschap Er zijn thans bijna geen om
vangrijke particuliere of staatsondernemingen in betrekking tot
onzen bodem, als uitgebreide landontginningcndroogmakingen
- inpolderingen, uitbreiding van steden, normaliseering van rivieren,
aanleg van vaarten, spoor- en andere wegen, waarvoor niet een
goed kadaster onmisbaar is. Burgerlijke wet, onteigeningswet,
spoorwegwet, begrafeniswet, woningwet, rivierenwet gebruiken de
kadastrale gegevens. Geen cartographische uitgave, die niet de
kadastrale plans tot grondslag heeft. De kadastrale kaarten, of
juister, de technische gegevens, die zij illustreeren, wijzen de
grenzen aan der eigendoms en andere rechten, of van wat de
belanghebbenden daarvoor aanzien; zij zijn de vraagbaak bij
herstelling van verloren of verplaatste grenzen, en in processen
de meest bevoegde getuige. Landhuishoudkundigen wijzen op de
agronomische taak van het kadaster: de grondslag te zijn voor
bodem- (cultuur-)kaarten, terwijl in eene toekomst, die niet meer
ver schijnt, de ruilverkaveling het den nieuwen plicht zal gaan
opleggen, de vereischte geodetische, cultuurtechnische gegevens
te verschaffen. Reeds in 1898 gingen in de commissie «Ont
ginning» van het Nederlandsch Landbouw-Comité stemmen op,
oordeelende, dat de technische uitvoering van ruilverkavelingen
een arbeid is, waarvoor de ambtenaren van het kadaster zijn
aangewezen.
Het kadaster zij dus eene vertegenwoordiging, op papier, van
den bodem in maatgetal en graphische voorstelling; een bron,
waaruit voldaan kan worden aan veelsoortige maatschappelijke
behoeften. Er is waarheid in de bewering, dat de beschaving
van een volk kan worden afgemeten naeir zijn kadaster. De
238