CIJFERS EN LOGICA.
In de eerste aflevering van dezen jaargang deeldè ik enkele
cijfers mede van kosten der vernieuwing van het kadaster in het
buitenland, daarnaast trachtende met de ten- dienste staande statis
tieke gegevens, een bedrag voor Nederland af te leiden.
Weinig heb ik bij de mededeeling dier onschuldige gegevens
kunnen vermoeden, dat zij stof konden leveren voor eene bestrij
ding in eene brochure van meer dan een vel druks.
Er zullen weinig lezers zijn, die zooveel kennis van- en tevens
zoooveel belangstelling in dit speciale onderwerp hebben, dat
zij de opgaven en berekeningen hebben gecontroleerd. Velen
hunner, die vermoedelijk slechts vluchtig of oppervlakkig kennis
namen van de brochure, zal allicht de indruk zijn bijgebracht
gesuggereerd zijn dat er op mijne berekeningen nog
al iets valt af te dingen; het ware genot hebben zij dan van de
lectuur niet gehad. Daartoe moet men oplettend lezen en tusschen-
beide eens achter de schermen kijken. Eerst dan is men in staat
de handigheid te bewonderen, waarmee de beteekenis van cijfers
wordt gewijzigd en uitkomsten worden verkregen, waarover de
nuchtere rekenaar verbaasd staat en waaraan de goochelaar een
lesje kan nemen. Eerst dan ziet men het aardig gesol met
praemissen en conclusiën, waardoor de logica op den kop komt
te staan of beschaamd wegkruipt achter de schermen.
Ik zal door enkele voorbeelden trachten dit duidelijk te maken,
voldoende om te doen uitkomen dat mijne cijfers en berekeningen,
die als ingrediënten bij de voorstelling hebben gediend, ongedeerd
zijn gebleven, zooals zulks bij echte goocheltoeren behoort.
i°. Ter bepaling der vernieuwingskosten van het Nederlandsche
kadaster uit dergelijke kosten in het buitenland nam ik «.een ge-
«middelde uit de kosten, verkregen door vergelijking met het
«bundertal en die, door vergelijking met het perceelental» (ie afl.
Stadig over de klippeneen en ander over de vernieuwing van het kadaster,
door C. W. Hoffmann, landmeter van het kadaster te Utrecht, bij H. de Vroede,
Utrecht.
