"5
nieuwe vinding hoofdzakelijk in Engeland gewaardeerd; in Frankrijk
werd Gunter's principe onder den toenmaligen, min juisten naam
van lignede Gunter geïntroduceerd door Henrions's Lago-
canon ou regie proportionnelle (Paris 1626).
Om met behulp van zulk eene logarithmische schaal, die het
bladeren in tafels en de interpolatie onnoodig maakte, van de
voordeelen van logarithmen-rekening te kunnen gebruik maken:
vervanging van vermenigvuldiging en deeling door optelling en
aftrekking, moest men den passer aanwenden; het cijfer en werd
overbodig, de bewerking geschiedde mechanisch. In eene menigte
van rekeninstrumenten der zeventiende en' der achttiende eeuw
is inderdaad Gunter's logarithmische schaal op deze wijze benut;
beroemd waren bijvoorbeeld die van Scheffelt in Ulm; lang
heeft het gebruik van den passer zich gehandhaafd bij de Gunter-
schalen met verdeelingen voor zeevaartkundig doel. Ook verving
men den passer door eene lineaal (zonder schaal), die voorzien
was van eenen vasten en een bewegelijken index. Nog is de
optelling en aftrekking van logarithmische segmenten door middel
van papierstrooken in den laatsten tijd opnieuw aanbevolen. Zoo
bij Levitus, Rechenmasstab, Freiberg, Frotscher 1904, waarover
hierna.
Eene belangrijke schrede voorwaarts in de richting van onzen
tegenwoordigen rekenschuif bracht ons onmiddellijk na Gunter's
publicatie Wingate (15931653), een Engelsch wiskundige,
den samensteller tevens van eene om hare inrichting verdienste
lijke logarithmentafel. Arithmétique logarithmique, Paris 1626).
In zijn Construction, description et usage de la regie de proportion,
Paris 1624, stelde hij voor, den passer ter zijde te stellen door
twee congruente, gelijkgerichte Gunter-schalen, tegen elkander
verschuifbaar te nemen. Wanneer bij een gegeven onderlingen
stand der linealen de deelstrepen voor de waarden Aj, Bj, Q,
op de eene schaal respectievelijk staan tegenover die van A2, B2,
C2,op de andere, dan is
A2 B2 C2
reden, waarom Wingate van proportielineaal sprak.
Ai Bi Ci
Gunter's werken zijn verzameld door W. Leybourne onder den titel The works
of Edmond Gunter (Londen 1673) (d'Ocagne p. 105).
