Belangrijk werd de bruikbaarheid der rekenlineaal verhoogd
door het aanbrengen van den looper, die o. m. achtereenvolgende
vermenigvuldigingen en deelingen mogelijk maakt zonder tusschen-
aflezing.
Aan de sedert eene halve eeuw onaangevochten meening, dat
de looper, die bij de meeste rekenlinealen, van de Engelsehe
afgezien, wordt aangetroffen, omstreeks het jaar 1850 door den
toenmaligen artillerieluitenant A. Mannheim te Metz, later hoog
leeraar te Parijs, voor het eerst zou zijn ingevoerd, maakt
meergenoemde Prof. Mehmke in Zeitschr.f Math. u. Phys. 48.
Band, 1. Heft, [902, p. 154 een einde, door te verwijzen naar eene
Instruction sur la manière de se scrvir de la regie a calcul, dite
regie anglaise ou Sliding Rule,van Ph. Mourin, 3. édition,
Paris 1837, p. 109: On ajoute quelquefois a la règle a calcul une
pièce en cuivre, qui peut glisser le long de l'instrument. Elle
donne le moyen d'établir plus exactement la coincidence des
traits de la ligne supérieure avec ceux des lignes des sinus et
tangentes. On peut encore s'en servir pour marquer le point
oü l'on est arrivé par une première opération, lorsqu'on a besoin
d'en faire une seconde pour parvenir au résultat. Twijfel is uitge
sloten, dat hier onder «piece en cuivre, qui peut glisser le long
de l'instrument» eene inrichting is te verstaan, overeenkomende
met onzen hedendaagschen looper. Doel en gebruik kunnen niet
duidelijker omschreven zijn, zoodat niet eerst omstreeks 1850,
doch reeds in 1837 de looper bekend moet worden geacht. Den
naam van den uitvinder leeren wij echter niet kennen. Dat de
looper met de rekenlineaal zelf uit Engeland naar Frankrijk zou
zijn overgekomen, is niet waarschijnlijk, daar in Engeland de
looper zich tot voor korten tijd niet heeft kunnen inburgeren:
In een catalogus der Londensche firma W. F. Stanley wordt
eene rekenlineaal met looper als Gravet's slide-rule aangekondigd;
terwijl Erskine Scott ons mededeelt, in 1870 zelfstandig tot den
looper, dien hij synthetic index noemt, te zijn gekomen. (Short
table of logarithms and anti-logarithms to ten places of decimals,
London 1897 p. 15.)- De eigenlijke oorsprong van den looper
ligt nog in het duister.
In lateren tijd zijn geene ingrijpende veranderingen in de
inrichting der rekenlinealen verschenen; aanvullingen als het
aanbrengen van sinus- en tangensverdeelingen op de (rugzijde
122
