252
den theodoliet, terwijl intusschen het in A vrij geworden statief
met steunstuk voorbij den theodoliet naar D wordt overgebracht,
waar het signaal van C wordt opgesteld.
Het komt bij deze methode er vooral op aan, dat het midden
van den theodoliet op i m.m. nauwkeurig op de plaats komt,
welke te voren het signaal innam en omgekeerd. De centreeringen
kunnen op i a 2 c.m. nauwkeurig centrisch zijn, daar bij de
meting der polygoonzijden op den grond met latten of meetveer
in het algemeen geen grooter nauwkeurigheid bereikt wordt, en
daar bij gestrekte polygonen kleine projectiefouten elkander in
de lengtemeting der opeenvolgende polygoonzijden wederkeerig
opheffen. Men voert inderdaad op den grond de lengtemeting en
ter hoogte van de statiefkoppen de hoekmeting uit van twee ver
schillende polygonen; het voordeel ligt hierin, dat bij den polygoon,
welks hoeken zijn gemeten, de tweede zijde van een hoek tot op
hoogen graad van nauwkeurigheid identiek is met de eerste van
den volgenden hoek.
De methode verdient vooral aanbeveling bij polygoonmeting in
steden, waar men lichter tot het kiezen van korte zijden gedwongen
is en waar het meevoeren van drie statieven minder bezwarend
is dan in het vrije veld.
Statie/.'signalen kunnen ingericht zijn als volgt:
1. Op een gewonen (bij theodolieten en nivelleerinstrumenten
gebruikelijken) drievoet met stelschroeven en centreerstift is cen
trisch eene verticale ijzeren stang opgesteld. Voor de verticaal
stelling draagt de drievoet een doosniveau. Ingeval de afstand
der stelschroefpunten bij den drievoet van dit signaal en bij den
theodoliet niet volkomen dezelfde is, wordt als steunstuk het onder
B, d, 1 (pag. 250) beschreven model gebruikt.
2. Boven den kijker van het onder A, d, 5 (pag. 243) beschreven
projecteerinstrument schroeft men de in fig. 10 ter zijde gezette
signaalstang. Voor het ontvangen van eene dergelijke signaal
stang is blijkens fig. 9 (pag. 243) ook ingericht Fennel's steunstuk
met centrale visierhuls.
j. Freiberger signaal. Op een gewonen drievoet met stel
schroeven en knop voor Freiberger opstelling is eene om eene
verticale as draaibare signaalschijf aangebracht. De wenteling der
schijf om deze as wordt geregeld door klem- en micrometerschroef;
voor de verticaalstelling dient eene libel op de as. Het signaal
