254 tevens onafhankelijk makende van het al of niet in rust zijn der atmospheer, voorziet daarin; het gebruik van het schietlood daar- neven is niet uitgesloten. Wegens het kleine gezichtsveld van den projecteeren den kijker bij inrichtingen als sub A, d, 2; A, d, 57 A, d, 6; A, d, 7; A, d, 8 beschreven, wordt het gezochte punt eerst dan zichtbaar, wanneer men het dicht genaderd is, zoodat men aanvankelijk in het geheel niet weet, in welke richting centreerschijf of steunstuk moet worden verschoven, wat tot tijd verlies aanleiding geeft. Visierhulzen, als sub A, d, 3; A, d, 4; A, d, 9 bedoeld, met grooter gezichtsveld hebben dit bezwaar niet. Voor kadastrale polygoonmeting is eene combinatie ge- wenscht, die de voordeelen der optische methode, nauwkeurigheid en onafhankelijkheid van den wind, bezit, en haar nadeel, klein gezichtsveld, opheft door eene visierinrichting. Het komt ons voor, dat de heer de Koningh er in geslaagd is door deze combinatie een in alle opzichten practischen centreertheodoliet te construeeren, waarmede bij polygoonmeting snel en nauw keurig kan worden gewerkt. Het bleek wenschelijk, bij de opstelling eenige zorg te besteden aan de benaderende cen treering met behulp van de visierhuls. Volgens den bij alle statiefopstellingen geldenden regel plaatst men twee beenen op den grond, en stelt, het derde been aangrijpende, de statiefkop horizontaal eerst in eene richting evenwijdig aan de verbindings lijn der reeds geplaatste voeten, vervolgens in eene richting loodrecht daarop, waarbij men met den derden voet over den grond zoekt. Het eenvoudig onderzoek in welke richting en over welken afstand de drie voeten verder evenveel moeten worden verplaatst, voor zij worden vastgedrukt, geschiedt het gemakkelijkst door in twee onderling loodrechte standen over een vrij uit de hand opgehangen schietlood te richten. Men slaagt er gemakkelijk in zonder voorafgaande oefening deze bewerkingen alsmede de thans volgende aan de constructie eigene handgrepen: benaderend centreeren door de visierhuls; plaatsen en verticaalstellen van den drievoet; opleggen, verticaalstellen en centreeren van den kijker, binnen vijf minuten uit te voeren en daarbij eene centreering tot op 1 m.m. te bereiken. Besteedt men aan het inspelen der drie libellen, twee op de alhidade en één dwars op den kijker, een weinig meer dan gewone zorg, dan blijkt bij wenteling om de eerste as het snijpunt der optische as van den kijker met een

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1909 | | pagina 256