ii7 Uit de positieve storingen der zwaartekracht aan de kusten der vastelanden, waar de zee een groote diepte heeft, is verder knnnen worden afgeleid op welk niveau het zoogenaamde vlak van compensatie zich moet bevinden. Daarvoor is een waarde gevonden slechts zeer weinig verschillende van die, welke langs geheel anderen weg door Tittmann en Hayford is afgeleid. De heer Hayford deelde hierna mede op welke wijze hij de over- groote menigte van gegevens had weten te bezigen voor het berekenen van den invloed der topographische correctie en der isostatische compen satie op de resultaten der zwaartekrachtbepalingen, uitgevoerd op 56 stations in de Vereenigde Staten. Uit deze volgt, dat de diepte van het compen- satievlak niet veel van 113,7 kilometer kan verschillen. Vervolgens gaf de heer Hecker verslag van zijne bepalingen der zwaartekracht op de Zwarte Zee aan boord van een Russisch oorlogschip, dat door bemiddeling van den heer Backlund te zijner beschikking was gesteld. Hij had waarnemingen kunnen uitvoeren bij stilliggend schip en ook varende in oostelijke en in westelijke richtingen. Werkelijk werd een verschil geconstateerd bij stilliggen en varende; maar varende was voor beide richtingen de invloed niet tegengesteld, zooals het geval moest zijn wanneer men alleen let op de dagelijksche beweging der aarde overeen komstig een door den heer Eötvos gemaakte opmerking. De oorzaak hiervan was nog niet op te geven, maar de heer Hecker dacht aan den invloed der trillingen van het schip, die onafhankelijk is van de vaartrich ting; er zullen echter nog nader onderzoekingen noodig zijn. Ten slotte deed de heer Eötvos nog een mededeeling over de waar nemingen betreffende de verandering der zwaartekracht, met zijn toestel in Hongarije uitgevoerd. Met dezen toestel heeft hij verder kunnen onderzoeken of er wat betreft de constante der zwaartekracht eenig verschil bestaat voor verschillende stoffenvoor alle stoffen die hij heeft gebezigd verschilt die constante niet meer dan 1: io8 van hare waarde. Deze verandering komt op de breedte 45° overeen met een schietloodafwijking van o,"000003 of met een verande ring van de halve kleine as der aarde, als de halve groote as constant blijft van 0,014 centimeter. Daar deze zitting de laatste was te Londen, bedankte de voorzitter de „Institution of Civil Engineers" voor de verleende gastvrijheid. In de 6de zitting heette de heer Buttler, master of Trinity College, namens de universiteit, de afgevaardigden welkom te Cambridge. De heer Hecker gaf eerst een beschrijving van een iets door hem gewijzigden toestel van Eötvos, waarbij de stand der balans photographisch wordt geregistreerd. Daarna werden een aantal verslagen uitgebracht omtrent in de verschillende landen uitgevoerde geodetische werkzaamheden. In de 7de zitting werden die verslagen voortgezet; o.a. deden de heeren

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1910 | | pagina 121