C5 °.°43 A 0,070 Cf, 0,017') A 0,090') Hieruit blijkt dat de randverdeelingsfouten in hoofdzaak een dubbele golf vormen, hetgeen aan de reeks waarnemingen direct te zien was, daar men (afgezien van twee geïsoleerde positieve waarden voor 1 io° en 1250 tusschen overigens negatieve) vier teekenwisselingen aantreft. Daar een zuiver dubbele golf slechts termen met sin 4 x en cos 4 x zou opleveren, was te verwachten dat de bij sin 4 en cos 4 x behoorende amplitudo A2 (d.i. de wortel uit de som van de kwadraten der coëfficiënten van sin 4 x en cos 4 x) de grootste zou zijn, hetgeen ook het geval blijkt te zijn. Daar verder het nulpunt ongeveer midden in de positieve fouten (en niet op de grens van positieve en negatieve) ligt, was te verwachten, dat die groote amplitudo hoofdzakelijk door een grooten coëfficiënt van cos 4 x veroorzaakt zou worden. Inderdaad is de coëfficiënt van cos 4 verreweg de grootste van alle. Het dubbele van de golf, dus de benaderde periodiciteit bij 90° is zelfs merkbaar in de amplitudo behoorend bij sin 8 1 en cos 8 (A4 C42 -j- A2) en die behoorend bij sin 12 x en cos 12 x (A6 Cb2 -\- A2); immers A4 is grooter dan A3 en Af) grooter dan yf5. Substitueert men de bovengevonden waarden der coëfficiënten Ck en A in de vergelijking (24) dan wordt deze: 147 x). In de tabel is geen kolom met f (at) sin 12 x en f (x) cos 12 x opgenomen, omdat, als x de waarden o, 5, 10, enz. doorloopt, sin 12 .2: achtereenvolgens de waarden 11 1 11 o,3»3, o,JA 3,\X 3,0,3, enz. aanneemt en cos 12 x 22 2 22 achtereenvolgens de waarden 1, 1, 1, enz. Voor de berekening 22 222 van f xsin 12 x moeten dus geen andere vermenigvuldigingen worden uitge voerd dan met V 3> waarom het voordeeliger is niet al die vermenigvuldigingen uit te voeren, maar eerst de noodige optellingen en aftrekkingen te verrichten, waarna men met één enkele vermenigvuldiging met 3 kan volstaan. Iets dergelijks geldt 2 voor de berekening van £f(x) cos 12 x. Ook voor de berekening van ^y(^r)sin 6x en f (x) cos 6 x had men reeds een soortgelijke, hoewel minder aanzienlijke, ver eenvoudiging kunnen aanbrengen.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1910 | | pagina 153