i8
dient in de eerste plaats opgemerkt, dat evenals bij alle af
standsmeters met vaste basis de fouten toenemen met het vier
kant van den afstand. Noemt men de bij meting van hoek
gemaakte fout S, dan volgt daaruit voor de fout in de afstands
meting:
dbo
Overigens wordt de nauwkeurigheid van de meting bepaald
(in de onderstelling dat de kijkers volkomen evenwijdig zijn en
beide loodrecht op de 2e as) uitsluitend door de vergrooting van
den kijker en door de grootte van den standhoek. Daar de
meting van hoek niet geschiedt door aflezing op de randver-
deeling, maar op de micrometerschroef, komt de vergrooting van
den kijker (in de onderstelling dat men een goede meetschroef
heeft) voor de hoekmeting ten volle in rekening.
Bij een vergelijking van de nieuwe methode met de oude wat
betreft de bereikbare nauwkeurigheid der meting, moet als een
nadeel der nieuwe vermeld worden, dat de basis, met 't oog op
vervoer en gemakkelijk hanteeren een bepaalde lengte niet mag
overschrijden, terwijl zij bij de oude zoo groot genomen kan
worden, als men zelf verkiest.
Daartegenover staat, dat de beide bases in 't geheel niet met
elkaar te vergelijken zijn, want in 't eene geval is de hoekmeting
door aflezing op de randverdeeling in den regel tot 20 a 30
secunden nauwkeurig en in 't andere, met den micrometer, wordt
een nauwkeurigheid verkregen, die gemakkelijk tot 1 a 2 secunden
gebracht kan worden.
Dit verschil in nauwkeurigheid der hoekmeting wordt nog van
meer gewicht, als men in aanmerking neemt, dat bij de oude
methode de kijker steeds weer opnieuw moet worden gericht op
voorwerpen van verschillenden aard, gelegen op ongelijke hoogte
en op verschillenden afstand van het waarnemingspunt, terwijl bij
de nieuwe steeds slechts twee instellingen na elkaar op hetzelfde
punt behoeven te geschieden en bovendien de geheele meting
gemakkelijk meerdere malen achter elkaar kan worden herhaald.
Dat zijn voordeelen, die zelfs door een 20 a 30 maal zoo groote
basis niet worden weggenomen.
De nieuwe methode werkt bovenal vlugger, want de geheele
J F B v