Bij berekeningen, waarbij groote getallen optreden en men
met nauwkeurigheid het eindresultaat wil kennen, is het gebruik
van de rekenmachine zeker aangewezen, terwijl voor het ver-
krijgen van benaderde waarden of bij het werken met getallen
van slechts enkele cijfers kan worden volstaan met de rekenliniaal
en voor het berekenen van een enkele formule uit bepaalde ge
gevens, dikwijls met voordeel gebruik kan gemaakt worden vaneen
graphische oplossingsmethode.
Heeft men ten slotte eenzelfde formule voor verschillende,
tusschen bepaalde grenzen gelegen waarden der gegevens her
haaldelijk op te lossen, zoo verzekert het gebruik van een daartoe
ingericht nomogram ons een belangrijke tijdsbesparing.
Het leerboek van d'Ocagne is zóó duidelijk geschreven en
behandelt het onderwerp zóó elementair, dat men ook zonder de
minste kennis van de zoogenaamde hoogere wiskunde, al deze
op tijdsbesparing gerichte methoden zich eigen kan maken.
P. J. Hamelberg.
Naschrift.
Bij het ter perse gaan dezer beschouwingen kwam in ons bezit
Heft 4 van het Zeitschrift für Vermessungswesen, Jahrg. 1910,
waarin Dr. Ing. A. Schreiber eenige mededeelingen geeft omtrent
de vervaardiging en het gebruik van logarithmisch papier.
Tot voor korten tijd werd dit papier, naar de schrijver ons
mededeelt, uitsluitend in Engeland en Amerika vervaardigd, thans
echter wordt het ook door de firma Carl Schleicher &Schüll
te Düren (Rheinland) in den handel gebracht.
Het logarithmisch papier wordt o.a. gebruikt bij de graphische
oplossing van getallenvergelijkingen en zal derhalve ook bij
geodetische berekeningen goede diensten kunnen bewijzen. Voorts
vindt dit papier toepassing bij allerlei vraagstukken van nomographie,
bij graphische berekeningen, diagrammen, isoplethentafels, enz.
Schreiber noemt M. d'Ocagne als den grondlegger der
nomographie, terwijl hij na de vermelding van Schillin gs werk:
«Ueber die Nomographie von M. d'Ocagne», laat volgen: Dieses
letztere Werk verbindet mit einem Referate über die Arbeitenvon
d' Ocagne die A bsicht, die von d' Ocagne ausgebildeten Methoden
für die sich in Deutschland bisher noch geringes Interesse gezeigt
hat, in weiteren Kreisen bekannt zu machen. H.
3i
