iog C. Gegeven X\ a en x2 b, ter bepaling van getallen yi en y2, die voldoen aan >)2". d. Gegeven V\= a en y2 b, ter bepaling van getallen X\ a- ia G A A log« en x2, die voldoen aan a =b or -■■—. x2 log b e. Gegeven x\— a en yx=b oi x2 a en y2 b, ter bepa ling van twee getallen x en y, die voldoen aan ya br. i. Gegeven X\ ==a en y2 b of x2 a en yx b, ter bepaling van twee getallen x en y, die voldoen aan yx b". Voor zelden voorkomende instellingen of aflezingen buiten de grenzen io-4 en 10 4 (Nestler's Perryof 10 10 en 10 10 (Nestler's Peteren voor gegevens of uitkomsten binnen de grenzen 1,0965 en 0,9120 (Perry) of 1,2589 en 0,7943 (Peter) zijn deze schalen onbruikbaar. In zulke gevallen bedient men zich van eene hulpgrootheid. De berekeningen kunnen daardoor omslachtig worden en het voordeel tegenover het schalenpaar voor f(x) log x en g(y) y (pag. 110, 111, 112) is niet groot meer. a, 1 (Vergelijk p. 105) y V 1,06; men brengt het grondtal, dat tusschen 1,0965 en 0,9120 ligt, binnen het bereik der (Perry-) schaal: y V (2 X i>o6)2 2,12 V 2 y y y'1,166 2,12 y" 1,152 2,00 1 4-9 1 4-9 y y'y" 1,166 1,152 1,012 Hulpgrootheid 2 a, 2 (Vergelijk p. io6)logy 3 of y i,o53; y (10 X J-05)3: io3 y' io3. 1 3 y ytiq3 16. De hulpgroot- 10,5 y x 160 heid= 10 doet y' op het ongunstige deel der schaal plaatsnemen, waartegenover staat, dat de deeling eenvoudig door verplaatsing van het decimaalteeken kan worden uitgevoerd in de gevallen, waai'in de exponent (hier 3) een geheel getal is. Men kiest 1,05 daarom steeds de hulpgrootheid zoo klein mogelijklog y 3 of y i,o53; y 2 X b^)323- 1 3 y' y 1,158 (hulpgrootheid 2) 2,1 y 9,26 8 4,9 4,9 4,9 4,9 1,05

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1911 | | pagina 109