I3°
I geographisch of topographisch
1 horizontaal 1 driehoeksmetingen enz. j graphisch of door
I economisch middel van coör-
j I detailmeting dinaten
I vertikaal (waterpassen)
Daarop volgde de heer René Danger uit Parijs, die eene
belangwekkende lezing hield over het meten van afstanden met
den stalen meetband. Na eene beschrijving der verschillende
meetbanden gegeven te hebben, meestal afwijkend, behalve in
lengte en breedte, in den vorm der handvatten, besprak hij de
fouten, die bij het meten met den meetband kunnen voorkomen,
zooals de fout in de lengte van den band, die der veerkracht,
die der doorbuiging, die der uitzetting, de fout in de afwijking
der richting bij het meten, die ontstaan door het niet horizontaal
houden van den band en die ontstaan door het niet vertikaal
plaatsen der pinnen of staven. Voor die verschillende fouten
gaf hij correctie-formules aan en toonde staten waarin de fouten
bij het gebruik van meetbanden van tien en twintig meter voor
verschillende lengten zijn aangegeven en gaf ten slotte eenige
algemeene formules ter berekening van de toevallige fouten.
De heer H. Hartmann, chef der hermeting van de stad Plauen
gaf een overzicht van het hermeten van steden in Duitschland,
dat ik in hoofdtrekken hier weergeef.
In 1872 had Duitschland 40 millioen inwoners, 12 groote steden
en het bedrag der belastingen was 173 millioen mark; in het
jaar 1907 was het aantal inwoners geklommen tot 62 millioen,
het aantal steden met meer dan 100000 inwoners bedroeg toen
42 en aan belastingen werd betaald 1.300.000.000 mark. De
snelle toename der bevolking en de uitbreiding der steden maakten
het aanleggen van straten en pleinen, verbreeding der kanalen,
uitbreiding van gas-, water- en electrische stroomleiding enz.
noodzakelijk. Om echter voor de. toekomst deze werken blijvende
waarde te doen hebben, was het bezit van nauwkeurige kaarten
onontbeerlijk, de juiste grootten der perceelen moesten vastgesteld
worden en daartoe moest men uiterst nauwkeurige opmetingen
dóen want bijv. te Berlijn is de waarde van een vierkante meter
4000 mark.
Met uitzondering van Beieren, waar de hermetingen van steden
van regeeringswege worden uitgevoerd, moeten in de overige