83 Nu is c' - c== 2,1 c -|- 0,63, en overeenkomstig a' a 0,63 X i.°3 (rekenlineaal) en b' b b -f 0,63 X 5 c 5 c 1,25 -f- (rekenlineaal in denzelfden stand). Men vindt a' a 1 >°3 °>44I5 en b' b =z 1,25 -f- 0,536 in mm nauwkeurig. (Hammer, der log. Rechensch. etc. pag. 46). Meer voor de hand lag c' c=2,i=o,3f 0,105 enz- (Zie toepassing der lineaal op verkorte vermenigvuldiging bij veelcijferige getallen op pag. a, 3. Bijzonder geval a—i, b 1. Nu gaat x a X b X - c I I J over in x te lezen Zi c c A7oor een schalenpaar, dat de argumenten 1 tot 10 bevat, neemt men c' tusschen die grenzen, waardoor x' valt tusschen 0,1 en 1, zoodat men jc te bepalen heeft uit x" IO Men vindt de omgekeerde zvaarde*) van een getal c (tusschen 1 en 10) als vierde evenredige tot c', 1 en 10 (of tot c', 10 en 1). Voor x 1 422,5 heeft men x" 2,367 10 1 ^=2,367 1 4.225 4,225 10 en door schalenverwisseling 1 4.225 4.22510 2,367 10 1 X' 2,367 Voor een schalenpaar met argumenten van 1 tot 100 komen ter bepaling van x~— de diverse mogelijke standen overeen met de in het laatste voorbeeld sub «2 aangeduide. c, (en d) Men heeft x\ «i en X2 «2 of wel yi =b\ en j>'2 b2, welke gevallen door verwisseling der beide schalen in elkander overgaan; de herleide segmenten vergelijking gaat over in - waarbij log a2 X log «1 of a2 ci\ wordt bedongen. Voor eene andere methode zie pag* 70. Zie voorts pag. en de bepaling van x 1 op VoiGT's rekenlineaal, pag. noot.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1911 | | pagina 83