Alleen in de omtrekszijde HS doet zich, wegens den onregel-
matigen vorm van den driehoek waartoe zij behoort, een geringe
afwijking gevoelen door het verwaarloozen van de verschillen
in de parallax.
Aan een andere soortgelijke driehoeksmeting, die echter uit
sluitend met de sextant werd uitgevoerd, en waar evenals bij de
vorenbedoelde werkzaamheden enkele zijden van de (28) driehoeken
tevens tot meetlijnen dienden, werden die zijden, na aansluiting
aan eenige punten van de driehoeksmeting der herziene rivierkaart,
berekend achtereenvolgens op 378.91, 239.24, 401.97, 253.49,
224.67, 35 1 -71 446.67, 219.84, 353.62 en 276.56 terwijl zij gemeten
waren onderscheidenlijk op 378.90, 239.15, 401.85, 255.38, 224.55,
351 -65. 446-57. 219-76, 353-59 en 276.43. Het regelmatig optreden
van het te klein der gemeten lengten, is te wijten aan een kleine
vergrooting die bij de aansluiting ingevoerd moest worden.
Zooals reeds is opgemerkt, werden de bovenbedoelde metingen
uitgevoerd met sextant van ongeveer 17 centimeter straal, het
meest voorkomende model, ook veelal bij de marine in gebruik.
De kleine zak- of doossextanten zijn voor soortgelijk werk ten
eenenmale ongeschikt, ware het alleen omdat hare visierinrichting
meestal niet toelaat een baak op grooteren afstand dan 2 a 300
meter, behoorlijk waar te nemen.
Sedert eenige jaren zijn in den handel sextanten van 13 cen
timeter straal, aflezing 20". Hoewel ik met die instrumenten niet
practisch heb gewerkt, houd ik ze voor kadastraal werk zeer
geschikt, mits ze voorzien zijn van een goeden kijker. De rand-
verdeeling behoeft in nauwkeurigheid en afleesbaarheid niet onder
te doen voor een theodoliet met rand van 13 centimeter middellijn,
de instrumenten zijn klein en licht, wat bij 't meevoeren en
bij langdurig gebruik, van veel belang is. Ook is het een voor
deel dat op deze sextanten geen gekleurde (temper-) glazen zijn
aangebracht. Deze glazen heeft men bij terreinopnemingen niet
noodig, zij maken het instrument dus noodeloos zwaar; de glazen
die voor den grooten spiegel staan, moeten onder het meten neer
geslagen zijn en telkens als de sextant in de doos wordt geborgen,
weer worden opgezet; in neergeslagen stand zijn ze hinderlijk,
de rechterhand ondervindt dat soms heel gevoelig.
Om die redenen heb ik die temperglazen steeds afgeschroefd.
Is een enkele maal bescherming van het oog noodig, dan is
256
