i50
Op alle stations geschieden de waarnemingen volgens een vast
programma en met soortgelijke instrumenten volgens de Horre-
bow-Talcott-methode, zooals wij boven reeds nader hebben
omschreven.
De verwerking der resultaten heeft plaats onder leiding van
Prof. Dr. Th. Albrecht, die de uitkomsten als «Provisorische
Resultate des Internationalen Breitendienstes» jaarlijks
publiceert in de «Astronomische Nachrichten» waarbij dan
af en aan een kaartje gevoegd is, waarop de beweging van de
Noordpool van de aardas grafisch is voorgesteld.
Naar deze gegevens zijn ook de beide bij deze verhandeling
gevoegde kaartjes samengesteldde eerste dezer kaarten geeft
de beweging van de pool aan gedurende de jaren 1890-1900 en
de tweede gedurende het tijdvak van 1900-1913. Als «oorsprong»
der Coördinaten is daarbij de middelbare ligging van dc pool
genomen, terwijl de richting naar Greenwich de positieve rich
ting van de «abscissen-as» aangeeft. Langs de randen aan deze
kaartjes zijn dan verder nog de richtingen aangeduid naar Tokyo
(Japan), Taschkend (Midden-Azie), Pulkowa (Rusland) en
Washington (Noord-Amerika). Ter bevordering van de duide
lijkheid zijn de banen van het tijdvak 1890-1895 op de eerste
kaart evenals die betreffende het tijdvak 1900-1906 op de tweede
kaart door stippellijnen aangeduid, daar de elkander zoo dikwijls
kruisende lijnen anders moeilijk zijn te volgen; de aanduiding
der tiendegedeelten van de jaren komt daarbij echter ook te hulp.
De aanduiding van het gedeelte der banen tusschen 1899,8 en
1900,0 op het eerste kaartje is ietwat onzeker en daarom door
een gebroken lijn voorgesteld.
De cirkelvormige beweging van de omwentelingspool gaat ten
gevolge van de langzame verplaatsing van de traagheidspool,
welke zich rechtlijnig over het oppervlak der aarde beweegt, in
eene meer of minder verlengde of verkorte Cycloïdale verplaat
sing over. r)
De banen, welke de omwentelingspool op het oppervlak der
aarde om haren gemiddelden stand beschrijft, bestaan dien ten
gevolge uit vrij onregelmatige spiraalsgewijze verloopende krom
men, welke in tijdperken van ongeveer 7 jaren waarin dus
F. Tisserand, Traité de Méc, Cél. Tom II, Chap XXX pag. 53
