155
een meer of minder diepgelegen «compensatie vlak» de op
een volgende lagen der schors wel eene afwisselende dichtheid
hebben, doch de totale massa overal evengroot is, zoodat onder
hooge gebergten zich massa's moeten bevinden van geringere
dichtheid, terwijl onder de oceanen lagen moeten voorkomen, van
grooter soortelijk gewicht. De bij de graadmeting in de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika geconstateerde schietlood
afwijkingen gaveu Hayford aanleiding om voor Noord-Ame-
rika de ligging van dit «Compensatievlak» op 114 K.M. diepte
aan te nemen.
De loodaf wij kingen kunnen bij «Middelgebergten» van
5 10" bedragen en bij Hooggebergten zelfs tot 1stijgen
terwijl ook de intensiteit det zwaartekracht, vooral in de nabijheid
van belangrijke «verwerpingen» in de aardschors tot groote
bedragen kan worden gewijzigd. Van Hamburg tot aan de
Golf van Biskaye blijven «op zee» de zwaarte-afwijkin-
gen» binnen 15 eenheden, doch hier groeien zij aan tot 177 een
heden en terwijl zij langs de Kust van Portugal om en bij «nul»
blijven, bereiken zij bij de monding van de Taag, waar de zee
bodem plotseling tot eene diepte van 5000 M. wegzinkt, een
bedrag van 152 eenheden. 2)
Op het eiland «Bonin» gelegen op een onderzeeschen Kam,
welke van Japan Zuidwaarts loopt naar de Ladronen, werd een
te veel aan zwaartekracht gevonden van 257 eenhedende flanken
van de kam, waarop Bonin ligt, dalen echter ter weerszijden sterk
af tot op diepten van meer dan 6000 M., terwijl Noord-Oostwaarts
langs den Oostkant van Japan de «Tuscarora-diepte» gaapt,
waarin de bodem daalt tot op 8513 Meter en ten Zuiden van het
tot de Ladronen-groep behoorende vulkanische eiland Guam
zelfs eene diepte werd gepeild van 9644 Meter.
De tectonische beteekenis van dergelijke «steilkanten», die
als het ware de breuklijnen der aardschollen omzoomen en dus
hare zwakste plaatsen uitmaken blijkt eenigermate uit het feit,
dat de breuken in de trans-oceanische kabels veelal daar plaats
hebben.
Bijna alle breuken der trans-atlantische kabels geschieden
Dr. W. Jordan, Handbuch der Vermessungskundc III, pag. $82.
2) Hobbs-Ruska, Erdbeben, pag. 259.