naar «inter-astrale» invloeden als naar de geringste massa
verplaatsingen in het inwendige der aarde, tengevolge van de
«ontspanningen» der langzaam aan afkoelende en zich samen
trekkende aardschors zoodat elke daardoor veroorzaakte
«beving» vergezeld gaat van meer of minder hevige magne
tische storingen, is het steeds de geheimzinnige doch zegenrijke
genius geweest, die de volkeren verbroederend leidde, niet
alleen over de onmetelijke steppengebieden der groote con
tinenten, vaak «woester woest dan woestenij», doch ook
over bijna eindelooze wereldzeeën, daarbij den versagenden
zwerver in nachtelijk duister, vooral op hoogere breedten, vaak
hullend in het bemoedigende schijnsel van «Poollicht»-aureolen.
Wel is waar is, tengevolge van den overheerschenden invloed
van het ijzer bij den tegenwoordigen scheepsbouw, in den laatsten
tijd ook van Nederlandsche zijde getracht het leidende «kompas»
te vervangen door eene «Gyroskopische Noordwijzingdoch
tot nog toe zonder voldoende resultaten en nog steeds is dus
het wereldverkeer afhankelijk van het magnetische kompas;
groot en steeds grooter werd tevens de rol die dit ook te land,
niet alleen bij mijnbouwkundige- doch ook bij tachymetrische
opnemingen als «Boussole», doch vooral in den meer vol
maakten vorm van «mijnbouw»- en «tachymeter-theodoliet»
had te vervullen en de reeds sedert eeuwen gevolgde wijze van
bepaling der grenzen van het bezit door middel van het
„kompas", vooral bij de uitgestrekte „cultures" in de tropen,
vindt ook heden ten dage niet alleen nog veelvuldige toepassing,
doch de moderne „boussole-theodoliet" vormt het instrument
bij uitnemendheid ook bij kadastraleopnemingen in de tropen.
Wij hopen daarop later terug te komen bij de bespreking der
voorstellen van de Staatscommissie betreffende de toekomstige
kadastreering van Suriname.
„Bronnen" waaruit werd geput en „werken" waarnaar voor
verdere bijzonderheden kan worden verwezen
E. Mascart, Traité de Magnétisme Terrestre. Paris. Gauthier—
Villars 1900.
IOI
Zie hierover «Poolshoogte-Verandering» in Tijdschrift voor K. en L.
XXX (1914) pag. 159 etc.
