en daaruit ontstaat door capillaire affiniteit een «hydrogel»;
de aantrekking tusschen colloïd en vloeistof vermindert daarbij,
doch de cohesie tusschen de colloïddeeltjes onderling neemt toe,
waardoor het aldus gevormde «hydrogel» coaguleert tot eene
volumineuse geleiachtige massa.
Onder den invloed van allerlei capillaire verschijnselen en
voortdurende verandering van de oppervlaktespanning heeft
eene eigenaardige wand en cel vorming' plaats, waaruit het
«celweefsel» wordt opgebouwd en dit houdt niet alleen in de
deeltjes van zijn weefsel veel water geabsorbeerd, doch tevens
in zijne sponsachtige holten groote hoeveelheden ingesloten.
Voor den bodem van groote beteekenis zijn de colloïden van
kiezelzuur en aluinaarde en het eerste stelt ons tevens in
staat om op eenvoudige wijze de verhoudingen na te gaan tusschen
een colloïd en zijn «hvdrosol» en «gel».
Kiezelzuur Siliciumdioxyde Si 02) komt in de natuur ge
kristalliseerdvoor als bergkristal, kwarts, zand, etc. en in
amorphentoestand waterhoudend als opaal en ■watervry als
achaat.
Om nu eene colloïdale oplossing van kiezelzuur te ver
krijgen voegt men zoutzuur bij «waterglas» Natriumsilicaat
er scheidt zich dan eene volumineuse geleiachtige massa van
kiezelzuur af verbonden met water, waaruit door indamping een
amorphwit poeder wordt verkregen. Het versch neergeslagen
kiezelzuur is in verdund zoutzuur oplosbaar, voegt men dus water
glas bij een overmaat van zoutzuur, dan blijft het gevormde
kiezelzuur in oplossing, terwijl tevens keukenzout ontstaat, dat
tengevolge van zijne grootere diffusiesnelheid op de bekende wijze
door middel van een dialyseapparaat kan worden verwijderd.
Op deze wijze verkrijgt men eene zuivere «colloïdale» oplossing
of het «hydrosol» van kiezelzuur met een opaalachtig uiterlijk
en hieruit kan weder door toevoeging van bijv. «koolzure soda»
het kiezelzuur als een «hydrogel» worden afgescheiden of «ge-
coaguleerd», als eene absorptie verbinding van kiezelzuur
en water.
De «sols» en de daaruit door «capillaire affiniteit» voort-
122
Zie de verhandeling «Kwarts» in mededinging met Invar als grondstof voor de
meetstaven van Basisapparaten in Tijdschrift voor K. en L„ Jaargang XXX (1914)
bladz. 260.