147
En wat de deur dicht deed, de Staten-Generaal weigerden den
post voor de jaarlijksche bezoldiging der hypotheekbewaarders
toe te staan!
Gelukkig ook hebben in den loop der tijden de voorstanders
der positieve stelsels meer en meer veld gewonnen, wat o.a.
duidelijk gebleken is in de vergadering der Nederlandsche Juristen-
vereeniging in 1893. Wel werd op die vergadering de vraag of
het negatieve stelsel omtrent den eigendom van den grond be
hoort te worden verlaten, ontkennend beantwoord, doch uit het
verhandelde kon worden opgemaakt, dat men algemeen de ge
breken van het zuiver negatieve stelsel is gaan inzien en dat men
voor een wijziging was van dit stelsel in de richting van het
positieve.
Welke plaats nu het Indische stelsel inneemt te midden der
overige, positieve en negatieve stelsels, zal uit het onder volgende
blijken.
Negatief noemt men een stelsel, indien iemand, al is zijn rechts-
auteur ingeboekt, nog geen tegenover ieder ander onaantastbaar
recht vermag te geven, al is hij zelfs te goeder trouw. Die
rechtsauteur moet niet alleen ingeboekt, doch ook nog eigenaar
zijn! Bij het negatieve stelsel, dat ontleend is aan het Romein-
sche recht, geldt dan ook de regel: «niemand kan meer recht
overdragen dan hij heeft», met als gevolg van dit rechtsbeginsel
«niemand kan buiten zijn toedoen door de daad van anderen
zakelijk recht verliezen». Men kan dus geen eigenaar worden
van een niet-eigenaarook in de derde en verdere hand kan de
oorspronkelijke eigenaar zijn goed doen uitwinnen, behoudens de
verjaring natuurlijk.
In een positief stelsel is dit geheel anders. Is de rechtsauteur
ingeboekt, dan is men, mits zelf ook geboekt, onaantastbaar ge
rechtigde tegenover ieder ander dan den rechtsauteur. Uitwinning
in de derde of verdere hand heeft in dit stelsel dus nooit plaats.
Ter voorkoming echter van berooving van den ouden, waren
eigenaar, welke alsdan in de plaats zou treden van de uitwinning,
heeft men hierbij het ambtenaarsonderzoek, dat zich moet uit
strekken tot het nagaan van de juistheid van den titel. Dit
onderzoek gaat aan de inschrijving vooraf.
Tusschen deze beide stelsels bestaan natuurlijk overgangsvormen,
die nader zullen worden behandeld.
