i87
rekende deze dan ook van minuut tot minuut tot in 7 decimalen.
Deze decimale trigonometrische tafels van Borda, welke de eersten
zijn op dit gebied, werden uitgegeven door Delambre; niet
alleen de kosten aan de berekening verbonden, doch ook die
betreffende den druk werden door Borda zelf gedragen.
Borda heeft de verschijning zijner tafels niet meer mogen
beleven en ofschoon de hoekmetingen ten behoeve van de meting
van den franschen meridiaanboog werden verricht met den deci
maal verdeelden repetitiecirkel van Borda, zag Delambre
zich nog genoodzaakt om bij gebreke van decimale trigonome
trische tafels, de uitkomsten dezer hoekmetingen weder tot het
sexagesimale stelsel te herleiden. Aan dergelijke herleidingen
der gemeten hoekwaaraen was men destijds echter wel gewend;
de besten toch der Engelsche instrumentmakers voorzagen hunne
overigens uitstekende «kwadranten», behalve van de gewone
verdeeling in 90° ook van eene in 96 «graden», omdat deze
verdeeling ook in hare onderdeelen tot in i66deelen doorge
voerd destijds gemakkelijker en daardoor met grootere nauw
keurigheid was aan te brengen en dus meer vertrouwen verdiende;
daar het vereischte tafelwerk voor deze verdeeling in 96 «graden»
ontbrak, werden de uitkomsten eenvoudig herleid tot de gewone
sexagesimale verdeeling.
Langen tijd hebben deze tafels van Borda in verkorten
vorm ook opgenomen in de mooie «Tables portatives de
Logarithmes» van F. Callet in Frankrijk dienst gedaan.
In 1817 toch had de Koninklijke Commissie, welke onder voor
zitterschap van Laplace zich bezig had te houden met het
samenstellen van voorschriften ten behoeve van de door het
Departement van Oorlog uit te voeren algemeene triangulatie
van het fransche rijk, zich voor de toepassing daarbij van de
nieuwe verdeeling verklaard en sedert dien tijd werd dan ook
door de geodeten van dit Departement de decimale graadver-
deeling van het kwadrant uitsluitend aangewend.
Buiten dit departement vond de hervorming van Borda aan
vankelijk echter nog weinig toepassing; niet alleen bleek de
macht der gewoonte bij velen ook ten opzichte van hare toepas
sing een groot struikelblok te zijn, doch ook van den kant der
v) Delambre. Astronomie Théorique et Pratique. I, VIII, 39.
