p
190
moest worden betracht, vooral bij toepassing van vereffenings
methoden.
De Service géographique de l'armée die in deze aange
legenheid eene oude reputatie hoog had te houden, zag zich
dus niet alleen genoodzaakt om voor vervanging van de tafels
van Borda te zorgen, doch tevens om er de noodzakelijk gebleken
uitbreiding aan te geven en aldus werd besloten tot de uitgave
van nieuwe tafels tot in 8 decimalen; als grondslag voor deze
uitgave nam men nu de mooie Tables du cadastre en wel
het handschrift ervan, dat berustte aan het Observatorium te
Parijs.
Deze nieuwe tafels werden zoodanig ingericht, dat het zoeken
van de logarithmen der getallen, waarvan et telkens 50 horizon
tale reeksen op elke pagina voorkomen, zooveel mogelijk werd
vergemakkelijkt, doch dit bracht weder de noodzakelijkheid mede
om bij duidelijken druk» het formaat eenigszins groot te nemen,
nog ietwat grooter dan dat der gebruikelijke multiplicatie-tafels
van Crelle.
De logarithmen werden gegeven voor de getallen van 1 tot
120000; verder bevatten deze tafels de logarithmen der sinussen,
cosinussen, tangenten en cotangenten van 10 tot to centesimale
secunden voor het geheele kwadrant. Trots het hooge gezag
van Prony werden alle gegevens stelselmatig aan een nauwgezet
onderzoek onderworpen en het bleek daardoor, dat zich in het
handschrift van het Observatorium nog enkele fouten bevonden.
Behalve de tafels in 8 decimalen werden door de Service géo
graphique de l'armée voor meer algemeen gebruik tevens
ook nog tafels uitgegeven in 5 en 4 decimalen, waarbij in één
band vereenigd tevens de logarithmen der trigonometrische func-
tiën volgens de sexagesimale verdeeling werden opgenomen; om
elke vergissing tijdens het gebruik te voorkomen, werden de
gegevens betreffende de decimale verdeeling op geel gelint en
die betreffende de sexagesimale verdeeling op blauw papier
gedrukt.
Het zijn nu deze in 1891 uitgegeven logarithmisch-trigono-
metrische tafels in 8 decimalen, die de grondslag vormen voor
heel wat tafehverk van den tegenwoordigen tijd.
Ook de handige bij ons zooveel gebruikte »Logarithmisch-
1 rigonometrische Tafeln für neue CentesimaleTheilung
I
