65 of 3 graden ten Westen van het Azorische eiland «Flores« op den 1360 September 1492 een gordel zonder «miswijzing», dus den Westelijken tak der «agone», waar de «naald» zich derhalve plaatste in den astronomischen meridiaan en de miswijzing vervolgens van eene Noord-Oostelijke overging in eene Noord Westelijke. Columbus zelf zoowel als zijne tijdgenooten hechtten groot gewicht aan dezen gordel zonder afwijking, waar zooals hij meende, de aarde belangrijk van den bolvorm afweek en als het ware eene «opzwelling» vertoonde, de zee van «natuur» veranderde en geheel bedekt was met «wier», gelijkende op kleine dennen takken, welke pimpernoten dragen en daarenboven lucht en zee rust en kalmte ademden. Minder juiste waarnemingen van de Poolster hadden hem tot deze meening betreffende den afwijkenden vorm van de aarde ter dezer plaatse gebracht en dit kan geen verwondering baren, daar de breedte bepalingen «aanboord» destijds plaats hadden door middel van een aan den grooten mast bevestigd «astrolabium» ook al een erfstuk der Arabieren terwijl de tijd werd gemeten door «zandloopers» ampolletasdie een half uur «liepen» en waardoor dus het etmaal in 48 glazenwerd ver deeld, terwijl verder de «log» nog onbekend was en de snelheid van het schip naar oogmaatwerd «gegist». De eigenaardige toestand van zee en lucht vindt verder zijne verklaring in de omstandigheid, dat de «agone» door Columbus werd gevonden in het kalme gebied der «Sargasso-zee», waar de rondom circuleerende stroomingen de drijvende wieren ook thans nog ophoopen. De indruk, dien dit alles echter op de ontvankelijke gemoederen dier dagen maakte, was weder de oorzaak, dat de wensch ont stond, om deze naar men meende «natuurlijke» grenslijn in eene «staatkundige» te veranderen en reeds den 4^ Mei 1493 werd door Paus Alexander VI de «bul» onderteekend, waarbij de lijn zonder afzeykingn liggende op 100 mijlen ten Westen van de Azorische eilanden voor eeuwigwerd vastgesteld als de grens tusschen de bezittingen der kronen van Castilië en Portugal. Helaas men wist niet, hoe veranderlijk deze grens was, doch de pauselijke beslissing had in elk geval deze goede zijde, dat

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1915 | | pagina 67