De storingsverhoudingen in Groningen, Noord-Holland en
Zeeland spreken zich zeer sterk uit in den loop der isogonen,
die zooals uit de kaart blijkt, ter plaatse een zeer onregelmatig
verloop nemenvooral de isogone i4°5o' is zeer merkwaardig in
verband met het bovengenoemde krachtige aantrekkingscentrum
bezuiden Vlieland, doch ook elders blijken de isogonen onder
den invloed van locale storingen soms een zeer grillig verloop
te nemen.
Allerminst kan er dan ook sprake van zijn van een regel
matig met den afstand toe- of afnemen van de declinatie,
zooals in sommige leerboeken wordt gezegdeen blik op de
hierbij gaande kaart is voldoende om ons door het soms vrij
plotselinge vernauwen of verwijden der afstanden tusschen de
«isogonen» van het tegendeel te overtuigen.
Toch wordt nog in een leerboek der geodesie van den lateren
tijd gezegd: «De declinatie verandert niet sprongsgewijze maar
geleidelijk, en neemt hier te lande ongeveer met 30" per K.M.
af, als wij ons naar het Oosten en met 6" per K.M., als wij ons
naar het Zuiden verplaatsen.»
Aan eenige bedenking is het ook onderhevig, dat in de leer
boeken der geodesie voor de jaarlijksche afneming der diclinatie
in den regel een bedrag van 6' a 7' wordt genoemd; in 1902
was deze afneming voor «de Bilt» geslonken tot 3 >9 en terecht
vroeg dan ook Hammer Zeitsclirift für Vermessungswesen 1902,
Seite 186): «Warum kann doch die für «jetzt» und für jeden
Punkt in Deutschland falsche Zahl von 7' nicht endlich ver-
schwinden?» Doch ziet, thans is het bedrag der jaarlijksche
afneming van de declinatie zelfs weder geklommen tot 10'. (Zie
tabel A.)
Daar verder, zooals wij boven hebben gezien, de dagelijksche
amplitudo van de magneetnaald in hooge mate afhankelijk
is van de «zonnevlekkenjieriode», zal het dus steeds overweging
verdienen, om de gegevens van tabel C voor latere tijdstippen
te herleiden met behulp van de jongste gegevens van het
Observatorium te de Bilt.
IV.
Eene prachtige bijdrage voor de kennis der aardmagnetische
verschijnselen is verder geleverd door de magnetische opneming
86
