i°. dat het gebruikte papiermateriaal voldoet aan de meest
strenge voorschriften;
2°. dat de bewaarplaatsen onzer archieven zijn: brandvrij,
droog, ruim, vrij van schadelijke gassen;
3°. dat de stukken steeds zorgvuldig worden opgeborgen en
behandeld,
dan kunnen nog slechts de gebruikte inkten of kleuren oorzaak
zijn van eene toekomstige minderwaardigheid.
En dat werkelijk de vrees gegrond is, dat de gebruikte schrijf-
teeken- en kleurvloeistoffen tegen langdurig bewaren niet vol
doende bestand zullen zijn, weet ieder, die een blik slaat in oudere
bescheiden. Overschrijvingsdeelen, waarin het schrift zeer sterk
verbleekt is, minuutplans, waarop de eenmaal rood gekleurde,
zeifs geharceerde gebouwen, vrijwel kleurloos zijn geworden,
veldwerken met veel bruine letters en cijfers, behooren werkelijk
niet tot de uitzonderingen. Voor een deel kan hiervan misschien
de schuld worden overgedragen op de gebruikte papiersoort.
Was daarin door de fabriekmatige behandeling nog chloor, kalk
of een zuur aanwezig, dan kan daardoor in den loop der jaren
een vernietigenden invloed zijn uitgeoefend. Voor het overgroote
deel echter is de oorzaak van het verbleeken te wijten aan de
gebruikte vloeistoffen. Eenvoudig, doch sprekend wordt dit aan
getoond door de oudere bladzijden der reg. 71, die een ware
staalkaart van verkleuring vertoonen; de oorspronkelijke perceel-
nommers zijn vaak goed leesbaar en zwart, terwijl later bijge
voegde artikels prijken in onduidelijke bruinige cijfers.
Zelfs reeds uit de 13e eeuw zijn op papier geschreven docu
menten bewaard, waarvan het schrift nog zeer duidelijk leesbaar
is, terwijl de gebruikte inktsoort dezelfde was, die wij als goede
inkt thans nog gebruiken, namelijk ijzer-galnoten-inkt. Na het
midden der 17e eeuw zijn ook inktsoorten van andere samen
stelling in gebruik gekomen, campêche en aniline-inkten.
In 1842 bood J. Stark aan de «Society of arts» in Schotland
het resultaat aan der proeven, die hij met 230 verschillende inkt
soorten had genomen. Hij kwam tot de slotsom dat de beste,
meest duurzame schrijfinkten slechts kunnen worden samengesteld
uit galnoten en dat elke bijvoeging van campêche de kwaliteit
zeer sterk schaadt.
Nadat de aandacht gevestigd werd op het dreigend gevaar,
27
